Thống chế Fedor von Bock của Đức dám chỉ trích Hitler có mệnh Thân VCD
Đã gửi: 12:23, 10/06/23
Fedor von Bock (3 tháng 12 năm 1880 – 4 tháng 5 năm 1945) là một Thống chế quân đội Đức thời Chiến tranh thế giới thứ hai. Ông đã đóng một vai trò quan trọng trong các cuộc tấn công chớp nhoáng của Đức vào Ba Lan, Tây Âu và Liên Xô giai đoạn 1939 – 1942. Ông được người đời mệnh danh là "Thần chết" (Der Sterber), hoặc "Ngọn lửa thiêng Küstrin".[1][2]
Sinh ra tại một gia đình quý tộc quân sự Phổ ở Küstrin, Bock làm quen với đời sống quân ngũ từ rất sớm. Trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, ông được thăng đến cấp đại úy và lãnh thưởng Thập tự Xanh – huân chương cao quý nhất của Phổ xưa. Ông hỗ trợ tướng Hans von Seeckt kiến thiết quân đội Liên bang Đức sau đại chiến. Dù là một người bảo hoàng cuồng nhiệt, ông không phản đối việc Adolf Hitler lên nắm quyền năm 1933 và thăng tiến mau lẹ dưới chế độ Quốc xã. Sau khi lên cấp hàm Đại tướng, Bock thống lĩnh Cụm Tập đoàn quân Bắc tham gia chinh phục Ba Lan năm 1939 và làm Tư lệnh Cụm Tập đoàn quân B trong Chiến dịch Tây Âu năm 1940. Do những chiến công tại Ba Lan, Pháp và Vùng đất thấp, Bock cùng 11 quân nhân khác được Hitler phong hàm Thống chế vào tháng 7 năm 1940.[1][3]
Trong chiến dịch tấn công Liên bang Xô Viết năm 1941, Bock là Thủ trưởng Cụm Tập đoàn quân Trung tâm tấn công trên hướng Moskva. Quân Đức thắng nhiều trận lớn và áp sát Moskva ở cự ly 50 km, song sau đó bị chặn đứng và đập tan. Bock xin thôi vào tháng 12 năm 1941 và đổi làm Tư lệnh Cụm Tập đoàn quân Nam 4 tháng sau đó. Dưới sự chỉ huy của ông, binh đoàn này đã đánh bại Chiến dịch Barvenkovo-Lozovaya của Liên Xô, rồi chiếm cứ bán đảo Krym và một phần Voronezh trong mùa hè năm 1942. Nhưng do truy kích chậm các đơn vị Xô Viết gần Voronezh, Bock bị sa thải vào ngày 15 tháng 7 và không bao giờ được Hitler trọng dụng nữa. Cùng với vợ và con gái, ông qua đời ngày 4 tháng 5 năm 1945 trong một trận không kích của Không quân Anh ở Schleswig-Holstein.[4][5]
Ông tên khai sinh là Moritz Albrecht Franz Friedrich Fedor von Bock, sinh ngày 3 tháng 12 năm 1880 trong một gia đình quý tộc quân sự theo Kháng Cách ở thành phố Küstrin, huyện Brandenburg (Phổ). Dòng tộc von Bock có truyền thống quân sự lâu đời; cụ cố ông đã phục vụ quân đội Phổ dưới triều Friedrich Đại đế (trị vì 1712-1786). Ông nội Bock là một sĩ quan tham chiến trong trận Jena năm 1806[6][7] Ông thân sinh của Bock, tướng Karl Moritz von Bock, đã chỉ huy một sư đoàn Phổ trong Chiến tranh Pháp-Đức (1870-1871) và được khen thưởng vì chiến đấu dũng cảm trong trận Sedan. Mẹ ông là Olga Helene Fransziska Freifrau von Falkenhayn von Bock, một người mang dòng máu quý tộc Nga và Đức. Thông qua mẹ mình, Bock là bà con xa của Thượng tướng Bộ binh Erich von Falkenhayn, Tổng tham mưu trưởng quân đội Đức trong 2 năm đầu Chiến tranh thế giới thứ nhất.[6][1]
Là một người hết mực xem trọng sự khổ luyện và kỷ luật sắt thép như những giá trị thiết yếu của văn hóa-con người Phổ, tướng Moritz quyết tâm rèn giũa con mình thành một quân nhân thực thụ. Dưới sự dạy dỗ của cha, Bock sớm thấm nhuần lý tưởng phò vua, giúp nước và ấp ủ hoài bão trở thành một chỉ huy quân đội cấp cao. Ông khắc sâu ý thức về bổn phận của người sĩ quan – đó là phát huy truyền thống hào hùng của quê hương Phổ-Đức, và sinh lòng ác cảm với những gì không thuộc về đất Phổ và quân đội.[7][8] Từ năm 1888 đến năm 1898, ông lần lượt học các trường quân sự Potsdam và Gross-Lichterfeld cách Kinh kỳ không xa. Ở đây, ông nghiêm chỉnh chấp hành nề nếp, kỷ cương của môi trường thiếu sinh quân, và học rất giỏi các môn ngoại ngữ hiện đại, toán, sử. Thay vì nô đùa với chúng bạn, Bock chỉ thích đi dạo trên đường phố Potsdam hoặc thăm viếng mộ Friedrich Đại đế và nghĩa trang chiến sĩ, nên bạn học đặt cho ông biệt hiệu "Ngọn lửa thiêng Küstrin". Sau này, trong hai thập niên 1920 và 1930, Bock thường trở lại trường Gross-Lichterfeld để diễn thuyết cho thiếu sinh quân nghe về vinh quang cao quý nhất của người chiến sĩ – đó là được hy sinh vì Tổ quốc [6][7][6]
Từ sự giáo dục của gia đình và trường lớp, ông trưởng thành thành một thanh niên có năng lực, quyết đoán và kiêu căng. Theo sử gia Samuel W. Mitcham, Bock khá thông thạo chiến thuật dùng binh, lại nói lưu loát tiếng Nga và sở hữu một vốn tiếng Anh, Pháp khá khẩm. Mitcham cũng mô tả tính cách của Bock là "máu lạnh, ít hóm hỉnh và tự đắc". Ra trường, Bock được tuyển thẳng vào Trung đoàn Bộ binh Cận vệ số 5 tinh nhuệ tại Potsdam vào ngày 15 tháng 3 năm 1898. Ông được phân công làm trợ lý Tiểu đoàn I năm 1904, rồi lên chức trợ lý một trung đoàn trưởng vào năm 1906, khi ông chỉ mới đeo lon Trung úy.[1] Năm 1905, Bock thành hôn với một nữ quý tộc trẻ tên Mally von Reichenbach. Đám cưới của hai người được tổ chức theo nghi lễ truyền thống trong quân doanh Potsdam. Họ sinh được một người con gái 2 năm sau đó.[6] Nhưng hạnh phúc của Bock không kéo dài lâu, Reichenbach mất sau một cơn bạo bệnh bất ngờ vào năm 1910.[9]
Năm 1910, ông tham dự khóa học tham mưu tại Học viện Quân sự Berlin.[6] Sau khi tốt nghiệp, Bock vào công tác ở Bộ Tổng tham mưu và được thăng cấp Đại úy vào năm 1912. Năm sau, ông được chỉ định làm Trưởng ban hậu cần Quân đoàn Vệ binh, và cùng với quân đoàn này bước vào cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất năm 1914.[1]
( Theo Wikipedia)
Sinh ra tại một gia đình quý tộc quân sự Phổ ở Küstrin, Bock làm quen với đời sống quân ngũ từ rất sớm. Trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, ông được thăng đến cấp đại úy và lãnh thưởng Thập tự Xanh – huân chương cao quý nhất của Phổ xưa. Ông hỗ trợ tướng Hans von Seeckt kiến thiết quân đội Liên bang Đức sau đại chiến. Dù là một người bảo hoàng cuồng nhiệt, ông không phản đối việc Adolf Hitler lên nắm quyền năm 1933 và thăng tiến mau lẹ dưới chế độ Quốc xã. Sau khi lên cấp hàm Đại tướng, Bock thống lĩnh Cụm Tập đoàn quân Bắc tham gia chinh phục Ba Lan năm 1939 và làm Tư lệnh Cụm Tập đoàn quân B trong Chiến dịch Tây Âu năm 1940. Do những chiến công tại Ba Lan, Pháp và Vùng đất thấp, Bock cùng 11 quân nhân khác được Hitler phong hàm Thống chế vào tháng 7 năm 1940.[1][3]
Trong chiến dịch tấn công Liên bang Xô Viết năm 1941, Bock là Thủ trưởng Cụm Tập đoàn quân Trung tâm tấn công trên hướng Moskva. Quân Đức thắng nhiều trận lớn và áp sát Moskva ở cự ly 50 km, song sau đó bị chặn đứng và đập tan. Bock xin thôi vào tháng 12 năm 1941 và đổi làm Tư lệnh Cụm Tập đoàn quân Nam 4 tháng sau đó. Dưới sự chỉ huy của ông, binh đoàn này đã đánh bại Chiến dịch Barvenkovo-Lozovaya của Liên Xô, rồi chiếm cứ bán đảo Krym và một phần Voronezh trong mùa hè năm 1942. Nhưng do truy kích chậm các đơn vị Xô Viết gần Voronezh, Bock bị sa thải vào ngày 15 tháng 7 và không bao giờ được Hitler trọng dụng nữa. Cùng với vợ và con gái, ông qua đời ngày 4 tháng 5 năm 1945 trong một trận không kích của Không quân Anh ở Schleswig-Holstein.[4][5]
Ông tên khai sinh là Moritz Albrecht Franz Friedrich Fedor von Bock, sinh ngày 3 tháng 12 năm 1880 trong một gia đình quý tộc quân sự theo Kháng Cách ở thành phố Küstrin, huyện Brandenburg (Phổ). Dòng tộc von Bock có truyền thống quân sự lâu đời; cụ cố ông đã phục vụ quân đội Phổ dưới triều Friedrich Đại đế (trị vì 1712-1786). Ông nội Bock là một sĩ quan tham chiến trong trận Jena năm 1806[6][7] Ông thân sinh của Bock, tướng Karl Moritz von Bock, đã chỉ huy một sư đoàn Phổ trong Chiến tranh Pháp-Đức (1870-1871) và được khen thưởng vì chiến đấu dũng cảm trong trận Sedan. Mẹ ông là Olga Helene Fransziska Freifrau von Falkenhayn von Bock, một người mang dòng máu quý tộc Nga và Đức. Thông qua mẹ mình, Bock là bà con xa của Thượng tướng Bộ binh Erich von Falkenhayn, Tổng tham mưu trưởng quân đội Đức trong 2 năm đầu Chiến tranh thế giới thứ nhất.[6][1]
Là một người hết mực xem trọng sự khổ luyện và kỷ luật sắt thép như những giá trị thiết yếu của văn hóa-con người Phổ, tướng Moritz quyết tâm rèn giũa con mình thành một quân nhân thực thụ. Dưới sự dạy dỗ của cha, Bock sớm thấm nhuần lý tưởng phò vua, giúp nước và ấp ủ hoài bão trở thành một chỉ huy quân đội cấp cao. Ông khắc sâu ý thức về bổn phận của người sĩ quan – đó là phát huy truyền thống hào hùng của quê hương Phổ-Đức, và sinh lòng ác cảm với những gì không thuộc về đất Phổ và quân đội.[7][8] Từ năm 1888 đến năm 1898, ông lần lượt học các trường quân sự Potsdam và Gross-Lichterfeld cách Kinh kỳ không xa. Ở đây, ông nghiêm chỉnh chấp hành nề nếp, kỷ cương của môi trường thiếu sinh quân, và học rất giỏi các môn ngoại ngữ hiện đại, toán, sử. Thay vì nô đùa với chúng bạn, Bock chỉ thích đi dạo trên đường phố Potsdam hoặc thăm viếng mộ Friedrich Đại đế và nghĩa trang chiến sĩ, nên bạn học đặt cho ông biệt hiệu "Ngọn lửa thiêng Küstrin". Sau này, trong hai thập niên 1920 và 1930, Bock thường trở lại trường Gross-Lichterfeld để diễn thuyết cho thiếu sinh quân nghe về vinh quang cao quý nhất của người chiến sĩ – đó là được hy sinh vì Tổ quốc [6][7][6]
Từ sự giáo dục của gia đình và trường lớp, ông trưởng thành thành một thanh niên có năng lực, quyết đoán và kiêu căng. Theo sử gia Samuel W. Mitcham, Bock khá thông thạo chiến thuật dùng binh, lại nói lưu loát tiếng Nga và sở hữu một vốn tiếng Anh, Pháp khá khẩm. Mitcham cũng mô tả tính cách của Bock là "máu lạnh, ít hóm hỉnh và tự đắc". Ra trường, Bock được tuyển thẳng vào Trung đoàn Bộ binh Cận vệ số 5 tinh nhuệ tại Potsdam vào ngày 15 tháng 3 năm 1898. Ông được phân công làm trợ lý Tiểu đoàn I năm 1904, rồi lên chức trợ lý một trung đoàn trưởng vào năm 1906, khi ông chỉ mới đeo lon Trung úy.[1] Năm 1905, Bock thành hôn với một nữ quý tộc trẻ tên Mally von Reichenbach. Đám cưới của hai người được tổ chức theo nghi lễ truyền thống trong quân doanh Potsdam. Họ sinh được một người con gái 2 năm sau đó.[6] Nhưng hạnh phúc của Bock không kéo dài lâu, Reichenbach mất sau một cơn bạo bệnh bất ngờ vào năm 1910.[9]
Năm 1910, ông tham dự khóa học tham mưu tại Học viện Quân sự Berlin.[6] Sau khi tốt nghiệp, Bock vào công tác ở Bộ Tổng tham mưu và được thăng cấp Đại úy vào năm 1912. Năm sau, ông được chỉ định làm Trưởng ban hậu cần Quân đoàn Vệ binh, và cùng với quân đoàn này bước vào cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất năm 1914.[1]
( Theo Wikipedia)