Chết. (Tự do cuối cùng)
Tôi sợ chết, bạn có sợ chết không ? Cái chết là gì ? Vì sao chúng ta sợ chết ?
Có lẽ là bạn cũng sợ chết, nếu bạn đang tự thì thầm rằng bạn không sợ chết thì hãy thử chết đi. Đừng tự lừa dối bản thân bằng một hình ảnh bất khuất đầy chất điện ảnh.
Chắc chắn bạn không thể biết đằng sau cái chết là gì, bởi vì bạn chưa từng chết. Vậy tại sao bạn lại sợ chết ? Con người có sợ những gì mà người ta không biết không. Một đứa trẻ sẽ không sợ cái phích nếu chưa bị bỏng, hoặc sẽ không sợ cái ổ cắm nếu chưa bị điện giật. Tôi sẽ không sợ cái gì nếu như tôi không biết về nó. Vậy tại sao tôi lại sợ chết ? Cái chết với tôi có ý nghĩa gì ?
Nỗi sợ hãi của chúng ta chỉ hiện hữu trong tương quan với một cái gì đó, chứ không trong trạng thái cô lập. Tôi sợ chết, tôi sợ một cái mà tôi không - thể - biết được, hay thực ra là tôi sợ mất đi những cái mà tôi đã - từng - biết. Nỗi sợ hãi này của tôi không phải là sợ cái chết mà là sợ mất đi những mối liên hệ của tôi với những gì thuộc về tôi. Tôi sợ mất đi gia đình tôi, công việc của tôi, cá tính tôi, bạn bè tôi và tài khỏan ngân hàng của tôi... Tất cả những thứ đó chính là sự hiện hữu của tôi. Nhưng thực ra những cái đó chỉ là ý niệm và ký ức của tôi, là những kinh nghiệm mà tôi tích góp lại được qua thời gian. Tôi sợ hãi cái biết được, điều này chứng tỏ tôi sợ mất đi những ý niệm, những biểu tượng và cảm giác mà nó mang lại. Vậy rốt cục sự sợ hãi này của tôi có ý nghĩa gì ?
Những người xung quanh tôi có sợ tôi chết không ? Một số người có sợ và một số người rất sợ, nhưng họ cũng chưa từng chết và họ không biết đằng sau cái chết là gì. Liệu ở đó có sự đau khổ thực sự không ? và ở đó nỗi sợ hãi khi tôi chết là do lòng thương đối với tôi ? Họ cũng đang sợ một điều mà họ - không - biết hay là họ sợ mất đi những cái - đã - biết về tôi ? sự lệ thuộc vào tôi về tinh thần hoặc vật chất, một chỗ dựa và một cảm giác an toàn, một sự kỳ vọng hay một niềm tin bất toại, một cảm giác thiệt thòi về danh dự khi có sự bất hạnh, sự so sánh siêu hình nào đó thuộc về tâm linh. Cái gì là thực sự ở đằng sau nỗi khổ của họ ? Liệu có thực sự có sự đồng cảm nào không ?
Tôi đã trót được sinh ra trên đời với biết bao nhiêu kỳ vọng và sự trông đợi. Tôi cứ thế trưởng thành trong dục vọng của mọi người và của chính tôi. Nếu tôi chết đi tất cả mọi thứ bỗng chốc trở nên vô nghĩa. Vậy cái chết của tôi đối với mọi người có ý nghĩa thế nào ?
Cái chết chính là tự do cuối cùng của con người. Ai cũng sẽ được chết, thế nhưng cuối cùng con người ta có được tự do không khi phải đối diện với một cái chết chìm trong đau khổ vô nghĩa ?
Đoạn trích của một người bạn: Hôm trước có ông Tuệ sỹ giảng về nghiệp. Ổng nói những người chết bất đắc kỳ tử còn có thể do nguyên nhân vì họ hành việc quá thiện, thiện đến mức thân xác của kiếp hiện tại không đủ dung chứa, nên phải chết ngay, như là quả cho nghiệp thiện đó. 
