32 năm tin tưởng, hôm nay mới biết mẹ đã nói dối tôi

1/ Hôm nay, mình tình cờ đăng nhập lại một nick cũ, vốn đã bỏ quên từ rất lâu. Mục đích chỉ là để tìm lại tin nhắn của một người tên Begauhn, người từng chủ động nhắn riêng cho mình và bảo nếu cần xem số thì kết bạn Zalo.
Vậy mà trong lúc lướt lại các cuộc trò chuyện cũ, mình bất ngờ đọc được một tin nhắn từ một anh từng hỏi mình: “Ngày trên giấy khai sinh của em là ngày nào vậy?”
Và thế là… mình nhìn lại. Ngày đăng ký giấy khai sinh của mình là 28/9/1993.

2/ Rồi sau đó, mình mới bắt đầu thấy thắc mắc. Ủa, sao ngày đi làm giấy khai sinh là 28/9/1993 mà trong giấy lại ghi ngày sinh của mình là 10/7/1993? Mình cứ ngồi ngẫm nghĩ mãi cái chuyện này vào một buổi chiều.
Sau đó, mình có hỏi một bác làm quản lý khách sạn mình, thì bác ấy bảo: " năm 1993, nếu sinh con thứ ba là bị coi là vi phạm chính sách kế hoạch hóa gia đình. Gia đình nào vi phạm thì sẽ bị phạt tiền, bị kiểm điểm, thậm chí có thể bị đuổi việc."
Lúc đó, tự nhiên mọi thứ như sáng ra trước mắt mình. Có thể nào... mẹ mình đã phải khai gian ngày sinh của mình để không bị lộ là sinh con trong thời điểm bị cấm? Có thể nào mình không thực sự sinh đầu tháng 7, mà sinh muộn hơn nhiều?

3/ Mình là con út trong gia đình, là con thứ 3.
Tối nay, khi trở về nhà, mình đã quyết định hỏi bà nội rằng: "Năm 1993, mẹ con làm nghề gì?"
Bà nội trả lời: " Mẹ mày làm công nhân ở xí nghiệp gạch, thuộc nhà nước đó con."
Rồi bà nói thêm, giọng đều đều như kể một chuyện cũ: "Hồi đó, khoảng năm 1993, nhà nào sinh con thứ ba là bị đuổi việc hết. Không trốn được đâu."
Nghe vậy, mình quay sang hỏi mẹ.
Mẹ xác nhận: đúng là thời đó, xí nghiệp của mẹ nhiều người sinh con thứ ba bị kỷ luật, bị phạt, thậm chí có người bị đuổi việc.
Mẹ nhìn mình rồi nói nhẹ:
"Tao nghỉ việc trước khi sinh mày rồi."
Rồi mẹ kể tiếp một chuyện mà trước giờ mình chưa từng nghe kỹ: "Hồi có bầu mày, tao không biết là mình mang thai. Tao còn đi nhổ răng, tưởng là chết vì đau. Đến khi khoẻ thì mới biết là có bầu."
"Tao cứ xin nghỉ phép hoài, do nhổ răng còn yếu, không đi làm được. Rồi sau tao xin nghỉ hẳn. Tao nghỉ để sau này tao lấy tiền một cục luôn, nên xí nghiệp đâu có biết tao có bầu khi nào, và khi nào sinh."

=> Mình kể để xác định lại là: tất cả những lá số trong đầu tháng 7 mình đăng đều không đúng ý mọi người.

1/ Sau đó, mình lại hỏi mẹ một câu nữa: "Mẹ nghỉ việc rồi thì mất bao lâu mẹ mới được lấy tiền tất toán bảo hiểm xã hội mẹ đã đóng?"
Mẹ trả lời không rõ ràng, chỉ nói lấp lửng là "cũng phải vài tháng."
Mình hỏi tiếp: "Vậy mẹ mang bầu con được mấy tháng thì mẹ mới biết? Mẹ xin nghỉ việc trước để kịp lấy tiền đúng không?"
Lúc này, mẹ bắt đầu nổi cáu. Mẹ quát: "Tao bầu 7 tháng mới biết! Sao mày hỏi lắm thế nhỉ!"
Rồi mẹ nói thêm như để kết thúc câu chuyện:
"Bầu 7 tháng biết, rồi 9 tháng là đẻ. Vậy thôi."
Nhưng mình cảm thấy có gì đó không đúng. Mình đi xuống hỏi lại bà nội.
Bà nói: "Không có chuyện 7 tháng mới biết. Mẹ mày bầu chừng 4-5 tháng là biết rồi."
Mình lại quay về hỏi mẹ một lần nữa, và lần này mẹ, kể cụ thể hơn:
"Tao nhổ răng xong tưởng chết, bệnh viện mới cho tao cái giấy chứng nhận không còn đủ sức khoẻ lao động nữa. Tao nộp giấy đó cho xí nghiệp. Sau đó xí nghiệp cho tao nghỉ việc, để tất toán hết tiền bảo hiểm. Tao chưa đóng đủ năm để hưởng lương hưu, nên họ trả một cục luôn. Tao nghỉ trước khi sinh mày."
Dù nghe thì có vẻ hợp lý, nhưng trong lòng mình vẫn cảm thấy có những chi tiết không khớp nhau.
Phải chăng… có điều gì đó mà mẹ đang cố giấu?

2/ Sau đó, mình hỏi mẹ một điều mà mình đã trăn trở rất lâu: "Tại sao mãi tận gần tháng 10 mẹ mới đi làm giấy khai sinh cho con, mà lại ghi ngày sinh là đầu tháng 7? Tại sao mẹ lại làm như vậy?"
Mẹ không trả lời. Chỉ im lặng. Im lặng một cách khác thường. Không nổi nóng, không gắt gỏng, cũng không giải thích.
Mình không ép. Nhưng mình vẫn tiếp tục tìm câu trả lời từ những người khác.
Mình nhớ đến bà L, người làm văn phòng ở cùng xí nghiệp với mẹ mình. Bà cũng là bà bọ của mình.
Mình hỏi mẹ: " hồi đó, bà L làm việc thứ mấy trong tuần ạ mẹ?"
Mẹ trả lời rõ ràng: "Bà ấy chỉ làm từ thứ Hai đến thứ Sáu. Không làm thứ Bảy, Chủ nhật."
Rồi mẹ kể tiếp, như để gợi lại chút ký ức dễ chịu:
"Lúc tao sinh mày, bà L đi làm về, nghe mọi người báo là tao mới sinh, thế là bà lên thăm luôn."
Trước đây, mình có lần hỏi lại chính bà L. Bà cũng xác nhận điều đó: "Bà đi làm về, nghe tin mẹ mày sinh là chạy lên liền."
Từ đó, mình tự hiểu ra một điều. Nếu bà L chỉ đi làm từ thứ Hai đến thứ Sáu, và bà ấy đi thăm mẹ con mình sau giờ làm, thì chắc chắn mình không thể nào sinh vào thứ Bảy hay Chủ Nhật được.

1/ Theo như mình tìm hiểu thì

Chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình (khuyến khích mỗi gia đình sinh không quá 1–2 con) đã được chính thức áp dụng toàn quốc từ ngày 14/1/1993, khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII ban hành Nghị quyết số 04‑NQ/TW về chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình .

Tóm tắt mốc lịch sử quan trọng:
Ban hành Nghị quyết 04‑NQ/TW (chính sách hai con) 14/1/1993
Bắt đầu thực thi nghiêm túc trong cộng đồng Đầu năm 1993 trở đi
Chính thức trở thành tiêu chí đánh giá cán bộ nội bộ Từ năm 1993–1994


Nghĩa là từ ngày 14/1/1993 trở đi, Việt Nam đã chính thức đặt công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình là quốc sách, và quy định mỗi gia đình nên sinh trong giới hạn 1–2 con.

2/ Đây là điểm rất quan trọng:
=> Chính sách kế hoạch hóa gia đình (quy định “sinh không quá 2 con”) bắt đầu có hiệu lực từ 14/01/1993,
thì mình suy ra những người đã mang thai trong năm 1992 (tức là trước khi có nghị quyết) rõ ràng không thể bị phạt nếu sinh con thứ 3 trong năm 1993??????
Lý do rõ ràng:
Mang thai vào năm 1992 => Chính sách chưa tồn tại, không thể “cấm”
Sinh con vào đầu năm 1993 => Là kết quả của việc mang thai trước chính sách
Luật không hồi tố => Không thể xử phạt vì hành vi xảy ra trước khi luật ra đời
Khai sinh ghi 10/7/1993 => Đủ an toàn vì mang thai rồi “sinh trước khi bị áp chính sách gắt gao”

Thực tế xử lý thời đó:

Các cơ quan, xí nghiệp không phạt người sinh con thứ ba trong nửa đầu 1993, nếu chứng minh được đã mang thai trước 14/1/1993.

Tuy nhiên, do khó chứng minh thời điểm mang thai, nhiều người chủ động khai sinh con lùi ngày về trước giữa năm 1993 (như mẹ mình) => để an toàn tuyệt đối.

=> Kết luận:
Không thể phạt người mang bầu trước khi có chính sách, vậy nếu mẹ mình có bầu mìn từ cuối 1992 và sinh vào 1993, kể cả sinh con thứ 3 cũng không bị xử lý, nhất là khi giấy khai sinh ghi ngày 10/7/1993.

3/ Một đứa trẻ thông thường:
Mang thai ít nhất ~8 tháng, thường là 9 tháng 10 ngày mới sinh.
Nghị quyết 04‑NQ/TW ban hành ngày 14/01/1993.
Thì theo mình:
Mặc dù Nghị quyết 04-NQ/TW về dân số được ban hành từ 14/1/1993, nhưng trong thực tế, các quy định kỷ luật nội bộ bắt đầu siết chặt hơn vào khoảng quý 3–4/1993 hoặc từ năm 1994 trở đi tùy ngành, địa phương.
Việc khai sinh con vào trước tháng 8–9/1993 thường được coi là “không vi phạm” trong đánh giá thi đua, nâng lương, danh hiệu cá nhân…

1/ Bà nội mình có nói rõ rằng mẹ mình đã nghỉ việc trước khi mình ra đời.
Tuy nhiên, khi mình hỏi lại mẹ về việc nghỉ việc sau bao lâu thì được lấy tiền bảo hiểm, mẹ lại không trả lời cụ thể.
Mẹ chỉ nói rằng: “Vài tháng sau khi tao nghỉ việc. Tao nghỉ không phải vì bị đuổi. Tao có giấy của bệnh viện xác nhận là sau khi nhổ răng thì sức khỏe không đủ để làm việc nữa, nên công ty tự cho nghỉ.”
Mẹ còn cho biết rằng: “Tao bầu đến tháng thứ 7 mới biết, rồi sau đó mới nghỉ việc.”


2/ Suy nghĩ của mình về việc mẹ khai ngày sinh không đúng:
=> Dựa trên những gì bà nội kể và lời mẹ nói, mình có lý do để tin rằng mẹ mình đã cố tình khai ngày sinh không đúng với ngày sinh thật của mình.
Có thể lý do là để đảm bảo việc tất toán bảo hiểm xã hội 1 lần được thuận lợi, vì nếu nghỉ việc trước khi sinh con, thì mẹ mình sẽ có lý do chính đáng và dễ nhận bảo hiểm hơn.
Ngoài ra, mẹ từng nói: “Tao bầu đến tháng 7 mới biết, rồi sau đó nghỉ việc...”,
điều đó có thể khiến cho việc xác định thời điểm sinh con trở nên khó kiểm soát.
Vì vậy, mình nghĩ rằng việc ghi ngày sinh là 10/7/1993 thay vì một ngày khác (có thể là ngày sinh thật muộn hơn) là một cách để đảm bảo quyền lợi bảo hiểm và tránh rắc rối trong hồ sơ nhân sự.

3/ Có một lần, mình hỏi bố: “Bố ơi, con sinh ngày bao nhiêu ạ?”

Bố ngồi nhớ lại một lúc rồi đáp: " khoảng cuối tháng...”

Mình nghe xong thì ngớ người ra, vì trước đó mẹ lại luôn nói rằng mình sinh đầu tháng.

Lúc đó mình chỉ nghĩ trong đầu: “Ủa? Sao bố mẹ lại nhớ không khớp với nhau như vậy? Ai đúng, ai sai? Hay có điều gì đó mà mình chưa biết?”

1/ Bà mình kể rằng, hồi xưa mẹ mình sinh mình thì bố mình đang đi bộ đội, nên mẹ mình là người trực tiếp đi làm giấy khai sinh.
Mình có hỏi lại mẹ, thì mẹ cũng xác nhận là chính mẹ đi làm giấy khai sinh cho mình.
Sau đó, mình hỏi thêm bà rằng phụ nữ hồi đó sinh thường xong thì bao lâu mới ra khỏi nhà được.
Bà trả lời: "Đúng 1 tháng. Kiêng đúng 1 tháng rồi ra đường làm việc bình thường."
Mình lại hỏi tiếp: "Thế mẹ cháu sinh xong có yếu không?"
Bà nói rõ ràng rằng: "Mẹ mày vẫn bình thường. Phụ nữ thời đó sinh xong là một tháng đi ra ngoài đường rồi."

2/ Hồi trước, khi mình sinh con, mình luôn nhớ rõ lời mẹ dặn. Mẹ bắt mình ở nguyên trong phòng suốt một tháng, tuyệt đối không được bước ra khỏi cửa. Mẹ còn bảo: "Gia đình chồng có bảo làm gì cũng phải nói là mệt, con không làm được. Phải kiêng đúng một tháng, sau một tháng rồi muốn ra ngoài hãy ra."
Mình tin và làm theo, vì nghĩ đó là kinh nghiệm quý báu mẹ truyền lại. Nhưng rồi khi mình bắt đầu tìm hiểu lại về ngày sinh của chính mình, mình chợt thấy nhiều điều không khớp.

3/ Nhà mình cách trụ sở phường chưa đến 1km, đi bộ cũng chỉ mất vài phút là tới. Bà nội nói rõ là phụ nữ thời đó đẻ thường xong kiêng đúng 1 tháng là ra ngoài bình thường, và mẹ mình cũng không ốm yếu gì sau sinh.
Vậy thì nếu mình thật sự sinh vào ngày đầu tháng 7, thì đến giữa tháng 8 mẹ mình đã có thể đi làm giấy khai sinh rồi.
Thế nhưng thực tế là giấy khai sinh được lập vào ngày 28/9/1993, tức là gần 3 tháng sau ngày sinh ra mà mẹ mình nói là sinh đầu tháng 7.
Với khoảng cách rất gần từ nhà đến phường và điều kiện sức khỏe bình thường, không có lý do gì để mẹ mình đợi đến tận cuối tháng 9 mới đi làm giấy khai sinh, trừ phi mình không thực sự sinh vào đầu tháng 7 như trong giấy.

1/ Trước đây, năm nào mẹ cũng nhớ đến ngày sinh của mình là 10/7. Suốt 12 năm mình đi học, mẹ không hề quên một lần nào. Năm nào cũng vậy, mẹ chúc mừng sinh nhật đúng ngày. Lúc đó, mình không hề nghi ngờ gì cả.

2/ Nhưng rồi đến năm lớp 12, mình cãi nhau với mẹ một trận dữ dội. Mẹ muốn mình học sư phạm gần nhà, còn mình lại muốn theo ngành kinh doanh và đi xa, như cái cách mà lá số tử vi từng gợi mở là nên đi xa. Mình nói thẳng với mẹ: “Con đi xa mới đúng mệnh của con. Lá số con nói vậy.” ( mình xem lá số mệnh cơ lương).
Và rồi mẹ nói một câu khiến mọi thứ trong mình sụp đổ: "Ngày sinh trên giấy tờ không phải ngày sinh thật. Mày có xem cũng không đúng đâu."
Mình chết lặng. Không phải vì chuyện cãi nhau. Mà vì câu nói ấy làm mình bỗng dưng hoang mang toàn bộ về gốc rễ bản thân. Vậy suốt bao năm qua, mình sống theo một ngày sinh không phải của mình thật sao? Vậy ngày sinh thật là ngày nào? Và vì sao mẹ lại im lặng? Vì sao từng năm một, mẹ vẫn chúc mình sinh nhật đúng 10/7, rồi đến một ngày chỉ buông một câu lạnh lùng như thế?

3/ Mình cứ tự hỏi hoài: nếu mình kể câu chuyện này ra, liệu có ai tin không?
Làm sao người ta có thể tin được rằng một người mẹ, suốt 12 năm liền, đều nhớ và chúc mừng sinh nhật con gái đúng ngày 10/7, lại có thể sau này nói rằng không nhớ mình sinh ngày nào..
Mẹ nhớ rất rõ ngày trên căn cước, từng chúc mình không thiếu một năm. Mẹ đâu có lú lẫn, cũng chẳng hề vô tâm. Vậy thì làm sao có chuyện mẹ lại quên ngày sinh thật của mình được?

1/ Mẹ mình sinh năm 1965, ngày sinh trên căn cước công dân là mùng 2 tháng 9 năm 1965. Khi mình hỏi về ngày sinh đó có phải là ngày dương lịch hay không, thì mẹ bảo rằng bà ngoại nói đó là ngày âm lịch, còn ngày dương lịch thì bà ngoại không biết.
Không chỉ riêng mẹ mình, mình cũng từng hỏi bà nội về ngày sinh trên căn cước của bố và các cô, thì bà nội cũng đều nói rằng đó là ngày âm lịch, còn ngày dương thì không nhớ.
Điều này làm mình nhận ra, ở thế hệ trước, người ta thường chỉ nhớ ngày sinh âm lịch, vì mọi việc trong gia đình đều dựa vào âm lịch như xem ngày sinh, cúng giỗ, cưới hỏi...

2/ Trên giấy khai sinh của mình ghi rõ là ngày đăng ký khai sinh là 28/9/1993. Mình nhớ mẹ mình từng dặn đi dặn lại rằng: sinh xong phải ở cữ đúng một tháng, không được ra ngoài, phải kiêng cữ cẩn thận. Vậy nếu mẹ mình tuân thủ đúng như những gì mẹ luôn dạy mình, thì có thể hiểu là mẹ chỉ đi ra phường làm giấy khai sinh sau khi hết cữ, tức là một tháng sau sinh.
Từ đó mình suy ra:
Nếu ngày 28/9/1993 là ngày mẹ mình đi làm giấy khai sinh, thì mình phải được sinh vào khoảng 27/8/1993 dương lịch.
Khi tra ngày 27/8/1993 dương lịch ra âm lịch, thì đúng là ngày 10 tháng 7 âm lịch năm Quý Dậu, tức là ngày sinh được ghi trên căn cước của mình.
Sự trùng khớp này làm mình nghĩ rằng: ngày sinh thật sự của mình là ngày 27/8/1993 dương lịch, tức 10/7 âm lịch, và sau đúng 1 tháng kiêng cữ, mẹ mình mới đi làm giấy khai sinh vào ngày 28/9.

3/ Nếu mẹ mình khai mình sinh ngày 10/7/1993, thì:
Mẹ mình đã có thai vào khoảng đầu tháng 10/1992.
Tức là hoàn toàn trước ngày 14/01/1993 – thời điểm ban hành Nghị quyết 04 (về sinh con thứ ba).

Mình nghĩ thông thường, nhà nước có thông báo định hướng từ cuối 1992, nhưng không thể xử phạt hành vi xảy ra trước khi có văn bản chính thức.
Nếu mẹ mình cố ý khai ngày sinh là sớm hơn thực tế (ví dụ khai 10/7/1993 thay vì 27/8/1993), thì đó có thể là để tránh bị xử phạt, vì sinh tháng 7 thì rõ ràng có thai trước tháng 10/1992 => hoàn toàn an toàn.

1/ Mình suy ra ngày sinh thật của mình cách ngày mẹ đi làm giấy khai sinh đúng 1 tháng, thì tính ra ngày âm lịch rơi vào mùng 10 tháng 7, trùng khớp với ngày sinh ghi trên căn cước. Trùng hợp hơn nữa, ngày đó lại là thứ Sáu, đúng vào ngày bà L (họ hàng mình) thường đi làm. Mọi thứ dường như rất logic, không phải ngẫu nhiên.

2/ Trước đây, mình từng hỏi về tướng số của người có má lúm đồng tiền, thì thấy tới 90% những người có đặc điểm này đều có sao Thiên Hỉ ở mệnh hoặc chiếu mệnh. Mình cũng có má lúm đồng tiền.

3/ Nhưng điều mình thấy lạ là: một người khác mình
biết, nick là siunhand92 , có lá số với cung Phu Thê là Tham Lang kỵ, mà vẫn lấy chồng được, sống hạnh phúc 3 năm và chưa hề ly hôn. Còn mình thì, d lại chỉ kết hôn được đúng 1 năm rồi ly hôn. Nhìn lại, mình thấy dường như trong đời mình chỉ được nhờ bố mẹ thôi, còn về nhân duyên hay hôn nhân thì... như có gì đó chưa thuận.

Mọi người đọc và quan sát thì có thể thấy mình là kiểu người thật thà, không thủ đoạn, không mưu mô. Đâu có giống với mệnh Thiên Không đâu nhỉ
Mình đóng top!
Tóm lại, mẹ mình khai sai tháng sinh để được lấy tiền bảo hiểm xã hội đó, tránh bị xử phạt hành chính.