» Tác giả: Phi Mạnh
» Dịch giả:
» Thể lọai: Biên khảo
» Số lần xem: 3505
1. Tri Kiến Nhân Quả - Tri Kiến Giải Thoát
Tri kiến nhân quả là gì? Tại sao có danh từ này. Như ai cũng biết đạo Phật là đạo trí tuệ. Nghĩa là việc tu tập theo đạo Phật là dùng tri kiến, nghĩa là bằng sự hiểu biết. Chỉ khi có sự hiểu biết đúng hay còn gọi là chánh kiến thì việc xả tâm rất dễ dàng, không mệt nhọc và không phí sức, xả đến đâu là thấy giải thoát ngay liền, do vậy đức Phật thường nói: “Đạo ta không có thời gian, đến để mà thấy.”
Đúng vậy chỉ cần hiểu biết, có tri kiến thì sẽ thấy rõ sự giải thoát ngay trước mắt, ngay liền không còn chờ đợi lâu nữa. Ví dụ khi bị chửi mắng, mình không giận mà ngược lại biết yêu thương họ thì đã giải thoát rồi. Đâu cần phải ngồi thiền, tụng kinh hay đọc thần chú cho mỏi miệng, đau nhức chân hay hao mòn sức khỏe. Do vậy một trong những hiểu biết quan trọng nhất trong đạo Phật đó là tri kiến nhân quả.
Hiểu biết ở đây là biết do đã tạo nhân trong quá khứ chửi mắng người ta cho nên ngày nay bị người ta chửi mắng lại. Đó là tri kiến nhân quả. Tri kiến nhân quả giúp cho ta luôn thấy lỗi mình, không nhìn lỗi người. Thấy lỗi mình đã gây ra những nhân thiện ác trong quá khứ, cho nên ngày nay mới gặp những quả báo như vậy.
Theo mình hiểu là để hiểu tri kiến nhân quả là gì thì trước tiên nên có khái niệm về nhân quả từ nhân quả thảo mộc (dễ hình dung trong đời sống nhất) rồi liên hệ đến nhân quả con người trong đời sống. Phần này đã có 16 bài Chánh Kiến. Nhân quả luôn đi sát với con người từ suy nghĩ, lời nói và hành động. Cũng từ 3 phần này mà chúng ta nhắm vào để chuyển hóa nhân quả cho mình và người. Đó gọi là người sống có tri kiến nhân quả. Tri kiến nhân quả là thấy rõ tất cả mọi việc xảy ra là do đã tạo nhân trong quá khứ cho nên ngày nay phải gặt quả hiện tại, và do tạo nhân trong hiện tại sẽ phải chịu quả báo trong tương lai.
Tính chất của nhân quả mình cũng đã đề cập đến.
Vậy tri kiến nhân quả là để làm gì? Có phải là dùng tri kiến này để quán xét mọi việc xảy ra xung quanh chúng ta hằng ngày hằng giờ hằng giây dưới cái nhìn nhân quả, nghĩa là mọi việc xảy ra đều là quả, do đã tạo nhân trong quá khứ. Quá khứ ở đây không chỉ là kiếp trước, mấy chục năm hay mấy năm trước, tháng trước, hôm qua mà còn là mới vừa xảy ra thôi. Ví dụ mình vừa mắng người ta liền bị người ta đánh cho túi bụi thì rõ ràng là nhân quả hiện tại trước mắt.
Khi chúng ta hiểu rằng mọi việc xảy ra đều là nhân quả, đời sống của chúng ta là trong vòng nhân quả chi phối, vậy thì chúng ta hãy luôn chuyển hóa nhân quả hiện tại từ khổ đau thành an vui, từ an vui thành nhiều an vui tiếp.
Chuyển hóa nhân quả bằng cách nào? Chỉ duy nhất bằng con đường đạo đức đức hạnh nhân bản nhân quả, dễ dàng thấy nhất là trong ngũ giới và thập thiện mà đức Phật thường dạy cho con người chúng ta năm đức hạnh tiêu chuẩn hạnh phúc, mang đến hạnh phúc cho loài người. Thể hiện thực tế qua từng suy nghĩ thiện, lời nói thiện ôn tồn, nhã nhặn dịu dàng đầy ái ngữ và từng hành động thiện. Nghĩa là những suy nghĩ, lời nói hay hành động không làm khổ mình, khổ người hay làm khổ muôn loài vạn vật khác ( nghĩa là những suy nghĩ, lời nói hay hành động mang niềm vui và hạnh phúc đến cho mình, mọi người và muôn loài vạn vật khác)
Do có tri kiến nhân quả, chúng ta luôn nhìn mọi việc xảy ra:
- Dưới con mắt nhân quả
- Chấp nhận tất cả mọi việc đến với mình.
- Chuyển hóa bằng lòng thương yêu và đức hạnh.
Vì dụ người ta chửi mắng mình mà mình không giận mắng chửi hay đánh lại là mình đã chuyển hóa nhân quả, đó là mình đã có tri kiến nhân quả. Chính tri kiến này giúp chúng ta giải thoát khỏi ưu sầu, bực tức, tức giận hay hận thù. Do vậy tri kiến nhân quả cũng là tri kiến giải thoát.
Cụ thể trong cuộc sống mỗi mỗi sự việc xảy ra đều là nhân quả. Ví dụ như:
Mình tình cờ gặp ai dù than quen hay lạ mặt cũng là nhân quả.•
Có người nhờ giúp đỡ.•
Có người gọi điện thoại đến than thở cần tiền làm từ thiện vì đã lỡ hứa nhưng đến nay vẫn chưa có đủ tiền.•
Tiền bạc tài sản của cải cho ai đó mượn hay nhở giữ dùm bị người ta lấy mất, bị người ta sử dụng chưa có để trả đúng hẹn.•
Ai đó hẹn gặp với mình nhưng đến trễ hay không tới.•
Ai đó hứa với mình điều gì nhưng không làm hoặc vì lý do gì đó không làm được.•
Có người rất muốn đi tu, nhưng người thân gia đình niếu kéo, không cho đi, hoặc vào chùa rồi mà gia đình người thân cứ đến thăm hoặc tìm đủ mọi cách kéo ra,…•
Có người muốn ăn chay thì gia đình cứ có người khuyên ăn mặn lại.•
Có người muốn đi tu nhưng vì bổn phận với cha mẹ, vợ chồng con cái nên chưa thể đi được.•
Có người bỏ hết tài sản của cải để đi tu rồi nhưng giữa đường lại bị chữ tình quyến rũ lôi vào đời lại.•
Có người thích làm nghề này, nghề nọ, từ thiện, đi tu, đi tu theo môn phái này, môn phái khác, tôn giáo này tôn giáo khác,…•
Việc mình làm có người ngăn cản hoặc có ý kiến khác.•
Việc mình làm có người chê bai, chỉ trích, nói xấu, bôi xấu, nói móc,…•
Bị người khác nói những lời nói vô lễ thiếu tôn trọng.•
Bị người đánh, chửi mắng, chém giết oan.•
Bị bệnh này bệnh nọ, bị chết yểu, bị chết ở dọc đường, trong nhà thương, bị tai nạn chết, bị giết chết, bị hãm hại,
Bị điên khùng, khờ dại, mất trí, bị bệnh tật từ lúc lọt lòng mẹ,…•
Gia cảnh nghèo khổ, thiếu ăn thiếu mặc hoặc có gia đình giàu có, bạn bè tốt xấu,…•
Làm việc gì đó bị thất bại hay không được như ý. •
Bị người khác đối xử tệ, không tôn trọng và thường bị lừa gạt.•
Bị mất mát, trộm cắp hay bị cướp.•
Có người theo đạo khác khuyến dụ theo đạo của họ.•
Người trong gia đình thường hay xích mích, gay gỗ, hay dèm phe nhau.•
Làm việc tập thể không đoàn kết.•
Luôn gặp người giúp đỡ, quan tâm và lo lắng cho.•
. Thành công trong cuộc sống.
Những duyên nhân quả giúp ta thành công trong sự nghiệp qua bài Nhân Quả Cho Bạn Cái Gì ? v.v...
Kể ra thì bao giờ mới hết, mỗi người một hoàn cảnh nhân quả khác nhau. Nhưng quan trọng là lúc nào chúng ta cũng trang bị phòng thủ bằng tri kiến nhân quả để chuyển hóa tất cả nhân quả xấu, đau khổ thành an vui để cho tâm không còn lo lắng, buồn phiền và sợ hãi nữa. Đó chính là tri kiến giải thoát, giúp cho cuộc sống của chúng ta thêm nhiều màu sắc vui tươi và hạnh phúc.
Kính chúc các bạn luôn sống với tri kiến nhân quả, có thêm nhiều niềm vui và hạnh phúc trong từng giây phút hiện tại.
Mời các bạn đọc tiếp bài "Ngồi Thiền Đúng"