"Karuna"
Con cảm ơn những lời quý báu của chú nhiều lắm ạ!
Thưa với chú, con đã quy y Tam Bảo thọ ngũ giới vào năm 2010. Sau đó thì con cũng đã thưa với mẹ rằng con không có ý định lập gia đình.
Mẹ con thì cũng quy y hướng về Tam Bảo. Thường nghe kinh giảng của các Thầy, lui tới viếng thăm chùa. Sau khi nghe con nói con không có ý định xây dựng gia đình thì mẹ con cũng hoan hỷ nói rằng nếu con đã chọn con đường đó thì cũng tốt, con sẽ không mắc nợ ai. Theo quan niệm mẹ con là như vậy!
Nhưng khi nghe con thổ lộ là con sẽ phụng dưỡng ba mẹ đến trăm tuổi, khi nào ba mẹ không còn nữa thì con sẽ nương tựa cửa chùa thì mẹ con lại tỏ vẻ buồn lắm! Mẹ nói với con là đừng bao giờ nói như vậy nữa, mẹ nghe mẹ buồn!
Con có một thắc mắc: một người tu tại gia khác thế nào với một người xuất gia vào cửa Phật, thưa chú?
Con không có truy cầu danh lợi. Ý nguyện của con trong kiếp này là mong muốn giúp ích được cho tha nhân với sức mình đến đâu thì hay đến đó. Nhưng ba mẹ con lại muốn con làm được gì đó vẻ vang cho gia đình. Mỗi khi nghe ba con nhắc đến việc xây dựng gia đình là trong lòng con lại thấy có lỗi, vì con không làm tròn được mong ước của ba mẹ. Trong lòng con có nhiều nỗi niềm không biết nói sao để ba mẹ hiểu dùm con. Mẹ con thì hướng về Tam Bảo. Ba con thì cũng có cúng dường Tam bảo xây chùa, quyên gạo nhưng dường như chưa hướng tâm hoàn toàn. Đi chùa thì mẹ con vào thắp nhang lạy Phật, ba con thì chỉ ngồi phía bên ngoài. Con không biết nên khuyên ba con như thế nào nữa!
Vấn đề mộ bị lạc. Con không biết có phải là Ông nội của con không. Nếu đúng thì chuyện rất dài dòng. Vì con nghe ba con kể hồi đó Ông Bà nội con lúc sinh ra ba con xong thì Ông nội ra Bắc tập kết. Sau đó hòa bình về thì mất liên lạc. Ông nội lập gia đình khác rồi sau này có trở về nhưng đã có gia đình riêng, con cháu riêng. Giờ Ông nội con đã mất vài tháng trước. Nhưng ba con đâu thể nào an táng đúng mộ phần trong dòng họ được, thưa chú. Vì bên ông nội con đã có gia đình riêng, con cháu riêng. Họ sẽ không để ba con làm điều đó.
Cảm ơn chú đã nghe những lời con chia sẻ.
Thật tình thì con ít nói lắm, tâm tư chỉ dấu trong lòng chứ không chia sẻ kể cả người thân. Con không biết nói những lời này với ai cả. Nay con thưa ra với chú xong thì trong lòng con nhẹ nhõm lắm!
Con sẽ ghi nhớ những lời khuyên quý báu của chú. Đặc biệt là bốn chữ "có gì lưu tâm?". Lúc đọc bốn từ đó xong con cảm thấy nhẹ nhàng lắm.
Người tu tại gia chỉ giữ 5 giới cấm, có thể không ăn chay trường, chỉ ăn một số ngày nhất định nào đó trong tháng. Lại tự làm ra của cải vật chất cho bản thân để sinh hoạt, tu học, không phải do người khác cung cấp. Vẫn có thể lập gia đình sinh con cái, làm ăn kinh tế.... Còn người xuất gia dùng của cải tiền bạc do tín chủ cúng dường cung cấp, tu học cho bản thân và giúp những người khác học theo lời Phật dạy, không lập gia đình, trách nhiệm nặng nề hơn rất nhiều.
Việc hiếu thảo đối với người Phật tử ngoài phụng dưỡng cha mẹ về của cải vật chất, cái ăn cái mặc, nuôi dưỡng khi đau ốm...việc quan trọng quyết định là hướng cha mẹ tới con đường giải thoát sinh tử luân hồi. Khuyên cha mẹ niệm Phật cầu vãng sinh Tịnh độ để không còn bị đọa lạc vào 6 nẻo luân hồi, đó mới là người thực sự có hiếu. Vì cuộc sống chúng ta không phải chỉ có một kiếp sống này mà thôi, nếu chưa được giải thoát sẽ có vô số kiếp sống về sau nữa.
Cháu lên mạng tìm các đĩa CD "Khuyên người niệm Phật" của cư sĩ Diệu Âm về nghe và mở cho cha mẹ cùng nghe, dần dần họ sẽ hiểu. Việc gì cũng cần sự khéo léo kiên nhẫn, không nên nóng vội.
5 giới cấm của người tu tại gia:
Ngũ giới
Ngũ giới là năm giới, năm điều ngăn cấm, phải giữ của người Phật tử tại gia. Sở dĩ đức Phật đặt ra năm giới, vì Ngài mong muốn cho người Phật tử tại gia hưởng được qủa báo tốt đẹp. Người Phật tử không thể chỉ thọ Tam Quy mà không trì Ngũ Giới. Người đã quy y là đã bước một nấc thang đầu tiên, nếu không giữ giới có nghĩa là dừng lại tại đó, không tiến bước tới nữa. Năm giới này không những để tiến bước trên đường giải thoát, mà còn đem lại trật tự, an vui, hòa bình cho gia đình, xã hội.
Người Phật tử tại gia đã quy y giữ từ một tới năm giới sau đây:
1/- Không sát sinh,
2/- Không trộm cướp,
3/- Không tà dâm,
4/- Không nói dối,
5/- Không dùng chất gây nghiện.
Đức Phật không bắt buộc người Phật tử phải tuân theo triệt để, cũng không hăm dọa nếu không tuân theo thì phải bị chịu hình phạt, có giữ giới hay không là tùy thuộc mỗi người tự liệu lấy. Đạo Phật khác với các Tôn Giáo khác một phần là ở điểm này. Năm giới là năm thành trì ngăn chặn cho chúng ta đừng đi vào đường ác, là năm hàng rào cản cho chúng ta khỏi rơi vào vực sâu tội lỗi.
Để hiểu rõ tường tận, chúng ta lần lượt phân tích từng giới một.
1. Không sát sanh
Không sát sinh bao gồm không giết hại từ con người đến súc vật lớn như voi, ngựa, trâu, bò v.v…, cho đến các loài nhỏ bé như côn trùng, sâu bọ, kiến v.v… Không những không giết hại mà còn không làm tổn thương đau đớn con người và các loài. Người Phật tử cũng không bảo người khác, bày mưu kế cho người khác làm các việc hành hạ, giết hại chúng sanh các loài. Khi thấy người khác đánh đập, sát hại con người và súc vật thì sinh lòng thương xót và khuyên can ngăn cản.
Sự giữ giới không sát sinh nhằm mục đích bảo vệ công bằng, mọi chúng sanh đều muốn sống sợ chết, mọi chúng sanh đều có Phật tánh như nhau. Giữ giới sát sinh là nuôi dưỡng lòng từ bi, người có lòng nhân không nỡ sát hại người hay vật. Giữ giới sát sinh tránh được nhân qủa báo ứng, vì nợ máu sẽ phải trả bằng máu không ở kiếp này thì ở kiếp sau, như vậy nghiệp oán xoay vần không có ngày chấm dứt.
Từ trước đến nay, loài người đã giết hại rất nhiều bằng đủ thứ phương tiện như làm lưới, câu v.v… bắt cá dưới nước; làm bẫy, cung tên, súng đạn giết loài cầm thú trên không, dưới đất; và nhất là dùng đủ thứ mưu mẹo để giết hại con người lẫn nhau.
Người giữ giới sát sinh luôn luôn có tâm an ổn, nét mặt hiền hòa. Nếu mọi người trên thế giới đều giữ giới không sát sinh thì thế giới không còn chiến tranh giết hại nữa.
2. Không trộm cắp
Không trộm cướp có nghĩa là không cho thì không lấy, từ nhà cửa, ruộng vườn, của cải, tiền bạc cho đến các vật tư hữu nhỏ bé. Cũng gọi là trộm cướp, khi lấy của tư hay của công, của công ty hay của nhà nước, khi cưỡng ép người ta bằng vũ lực hay quyền hành, khi dùng những thủ đoạn lừa gạt, mưu mẹo v.v… để đoạt chiếm sở hữu, tiền bạc như quịt nợ, giật hụi, đầu cơ tích trữ, cân non đong thiếu, trốn sâu lậu thuế, v.v… cũng như trộm cướp không khác. Tóm lại tất cả các việc gian tham, lấy của bất chính đều là trộm cướp. Người Phật tử không được bày mưu kế cho người khác trộm cướp. Khi thấy người khác làm các việc trộm cướp thì phải khuyên bảo can gián.
Sự lợi ích của giới không trộm cướp là giữ được sự công bằng bình đẳng giữa người với người, mỗi người đều có quyền sở hữu riêng tư, xã hội không công bằng thì khó tồn tại lâu dài được. Không trộm cướp còn thể hiện lòng từ bi, vì một người phải cực khổ để làm ra tiền nuôi thân và gia đình và dành dụm phòng khi đau yếu hoặc tuổi già. Nếu bị mất sẽ đau khổ vô cùng, tuyệt vọng có khi đi đến tự tử.
Chúng ta nhiều khi cũng buồn khổ vì mất của, xét người khác cũng vậỵ Chúng ta không muốn ai trộm cướp của mình, thì cũng không nên trộm cướp của người, đó là lẽ công bằng.
Người trộm cướp, cho dù có thoát khỏi lưới pháp luật, nhưng lương tâm lúc nào cũng lo sợ, và nhân qủa nghiệp báo ở kiếp sau không thể tránh khỏi. Người không gian tham, đời này sống yên ổn, đi đâu cũng có người tin cậy, đời sau được phúc báo giàu sang. Về xã hội, nếu mọi người đều không gian tham trộm cướp, thì nhà không cần đóng cửa then cài nữa.
Nói tóm lại: Giới này liên quan đến yếu tố tài chính vật chất. Việc duy trì sự công bằng (không phải cào bằng) là tư tưởng cốt lõi. Sự gian lận bất công phải được loại trừ.
3. Không tà dâm
Không tà dâm là không dụ dỗ hay dùng thủ đoạn để cướp vợ người khác, không ép buộc người khác phải thỏa mãn tình dục với mình, không hãm hiếp đàn bà, con gái. Người Phật tử không được xui bảo, bày mưu cho người khác làm việc tà dâm. Cũng không vui, mà còn phải khuyên can, lên án khi thấy người làm điều tà dâm.
Không tà dâm để bảo vệ sự công bình, bảo vệ hạnh phúc cho gia đình mình và gia đình người, không tà dâm còn tránh được oán thù và qủa báo xấu, vì không có sự oán thù nào mãnh liệt cho bằng sự oán thù do lừa dối tình hay phụ tình gây ra. Nếu mọi người đều giữ giới tà dâm thì gia đình được đầm ấm, xã hội có luân thường đạo lý, không có những sự thù hằn chết chóc vì tà dâm nữa.
Mặc dù Phật chỉ cấm tà dâm, nhưng giữa vợ chồng cũng phải gữi lẽ, điều độ, biết tiết dục, để cho thân được khỏe, tâm được trong sạch nhẹ nhàng. Còn với người xuất gia thì tránh hẳn dâm dục.
4. Không nói dối
Nói dối là nói láo, nói không đúng sự thật, chuyện có nói không, chuyện không nói có làm cho người nghe hành động sai vô cùng tai hại. Không nói dối còn bao gồm cả ba điều khác của miệng là không nói lời hai lưỡi, đòn càn (xóc) hai đầu, làm cho hai người khác ghét nhau, thù nhau. Kế tiếp là không được nói lời thêu dệt, thêm bớt, có ít xít ra nhiều, nói châm chọc, bóng bẩy làm cho người nghe buồn phiền. Còn không được nói lời độc ác, thô tục, cộc cằn như nguyền rủạ chửi mắng thậm tệ làm cho người nghe sợ hãi đau khổ. Người Phật tử không được xui bảo người khác nói các điều như trên, và khi thấy người khác nói những lời không đẹp ấy thì phải không vui, và khuyên can chê bai người ấy.
Trong Kinh Đại Phương Tiện Phật Báo Ân, Phật bảo Tôn Giả A Nan, Thị giả của Phật: “Người ta sinh ra ở đời, họa từ trong miệng mà sinh ra, nên phải giữ gìn cửa miệng hơn cả lửa mạnh, vì lửa mạnh có đốt cháy cũng chỉ đốt cháy một đời này mà thôi, còn như nói ác sẽ đốt cháy trong vô số kiếp. Lửa chỉ đốt cháy nhà cửa, của cải của thế gian, còn lời nói ác đốt cháy bảy thứ của cải của Thánh nhân. Vì thế, này A Nan, chúng sanh họa từ trong miệng mà sinh ra, miệng lưỡi thực là búa sắc tự bổ vào mình, là cái họa để tự diệt mình”.
Phật tử cần giữ giới này vì đạo Phật là đạo của sự thật nên phải tôn trọng sự thật, vì nuôi dưỡng lòng từ bi, người Phật tử phải tránh sự dối trá lừa gạt để không gây cho người khác sợ hãi, buồn phiền, đau khổ. Đây cũng là để bảo tồn sự trung tín trong xã hội, mọi người tin cậy, đoàn kết giữ cho xã hội được ổn cố, vì nếu một xã hội không ai tin ai thì mọi công việc từ nhỏ đến lớn đều thất bại.
5. Không dùng chất gây nghiện
Giới cấm này mới nghe thấy có vẻ không quan trọng, nhưng xét kỹ thấy thật quan trọng, chính vì uống rượu say mà có thể gây phạm bốn giới cấm nêu trên là sát sinh, cướp của, nói dối, hiếp dâm. Như thời đức Phật Ca Diếp có người uống rượu say mà phạm gian với vợ người khác, rồi bắt gà của người ta giết làm thịt ăn, đến khi người ta hỏi thì chối là không làm gì cả. Cũng không được ép người khác uống rượu đến say mê mẩn, mửa tháo, và khi thấy người khác nghiện rượu, nên tùy lúc mà khuyên can. Giới cấm uống rượu còn bao gồm cả việc dùng các thứ ma túy, vì nó cũng làm cho tinh thần người sử dụng mất sáng suốt minh mẫn, mê dại, tâm bình tiêu mất.
Mặc dù tội say rượu chưa phải là túc nghiệp, nhưng vẫn phải chịu qủa báo cuồng loạn, mất trí, điên dại ở kiếp sau.
Người không uống rượu còn tránh được sự hao tốn tiền bạc, thân ít bệnh tật, trí tuệ tăng trưởng, tuổi thọ cao, con cái khoẻ mạnh, và gia đình yên vui.
Trong Kinh Đại Phương Tiện Phật Báo Ân, Phật còn lưu ý người Phật tử tại gia giữ năm giới không làm các nghề như:
- Không làm nghề nuôi, buôn bán súc sinh, nếu có nuôi súc vật, sau khi thụ Ngũ giới được phép bán nhưng không được bán cho nhà đồ tể.
- Không làm nghề chế tạo, buôn bán cung tên, đao kiếm, súng đạn, mìn bom, v.v…, nghĩa là tất cả các thứ dùng vào việc giết người, khủng bố, chiến tranh.
- Không làm nghề sản xuất, buôn bán các loại rượu và các loại ma túy.
- Không làm nghề sản xuất hoặc buôn bán hàng gian, hàng giả, hàng nhái, hàng hóa có nguồn gốc không lương thiện...v...v do trộm, cướp, bóc lột, khai thác lao động nô lệ...v...v mà có. Vì điều này chính là tiếp tay cho tội phạm thực hiện hành vi phạm tội. Nếu không muốn nói là cầm đầu vì kẻ cầm đầu trong tổ chức tội phạm thường không trực tiếp phạm tội mà do cấp dưới thực hiện.
Kết luận:
Nếu Tam Quy là nền tảng thì Ngũ Giới là năm bậc thang của người Phật tử tại gia bước dần lên Thánh qủa. Trong bước đầu, nếu người Phật tử giữ đủ năm giới thì tốt, nếu vì sự ràng buộc chưa thể giữ cả năm giới, có thể giữ vài giới mà mình thấy thực hành được, rồi sau sẽ phát nguyện giữ thêm các giới khác. Nếu không giữ được giới nào thì sao gọi được là Phật tử? Có những người không phải là Phật tử còn có thể giữ được 3 giới không trộm cướp, không nói dối, không uống rượu, huống chi là một Phật tử muốn vượt lên trên đời tầm thường của thế nhân. Một Phật tử không giữ được giới nào thì chưa phải là người Phật tử.
Người giữ giới sẽ được an vui khỏe mạnh sống lâu, kiếp sau sẽ được sinh lên cõi trời muốn gì được nấy, hoặc sinh lại cõi người ở nơi tốt lành, có địa vị giàu sang, ít bệnh, sống lâu, không hoạn nạn, gia đình đầm ấm yên vui, v.v…
Người không theo đạo Phật hay chưa phải là Phật tử cũng nên giữ năm giới được nhiều chừng nào tốt chừng ấy. Năm giới nói trên chỉ là bài học thông thường không chỉ để áp dụng riêng cho Phật tử, mà nó còn hữu ích cho tất cả mọi người nếu biết áp dụng để có cuộc sống an vui tiến bộ. Nếu xã hội nào áp dụng triệt để năm giới này, thì xã hội đó văn minh và gương mẫu nhất thế giới vậy.
Thân mến.
