Thuyết đa vũ trụ

Chia sẻ thơ ca, nhạc họa, các trải nghiệm của cuộc sống
Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Các kính thiên văn đặt trên vệ tinh đã được sử dụng để phát hiện ra các thăng giáng này rất chi tiết, so sánh chúng với những dự đoán của thuyết lạm phát, cho kết quả trùng khớp rất tốt, nghĩa là lạm phát thực sự đã xảy ra.

Theo các quan điểm hiện nay, Big Bang đã xảy ra nhiều lần, khi có một vùng không gian không có vật chất nhưng lại được lấp đầy bởi năng lượng, gọi là vùng "chân không giả".

Vùng này sau đó sẽ giãn nở kiểu lạm phát như một quả bóng được bơm hơi với tốc độ rất cao. Bên trong nó, các vũ trụ, các vùng "chân không thực" có thể xuất hiện liên tục. Đây là các vũ trụ giống với vũ trụ 13,8 tỷ năm tuổi mà con người biết tới.

Kịch bản này được gọi là "lạm phát vĩnh cửu". Nó cho thấy một số lượng có thể là vô hạn các vũ trụ xuất hiện và phát triển cùng nhau. Tuy nhiên tốc độ di chuyển của chúng rất nhanh, dù có đi với tốc độ ánh sáng cũng không thể nào bắt kịp.
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Nhà thiên văn Hoàng gia Anh, Martin Rees cho rằng lý thuyết đa vũ trụ lạm phát sẽ đưa tới một cuộc "cách mạng Copernicus lần thứ tư": Sau khi Copernicus cho rằng Trái Đất chỉ là một trong số các hành tinh quay quanh Mặt Trời, chúng ta nhận ra Mặt Trời cũng chỉ là một trong rất nhiều ngôi sao của Ngân Hà và các ngôi sao khác cũng có các hành tinh quay xung quanh.

Tiếp theo, chúng ta khám phá ra Ngân Hà cũng chỉ là một thiên hà tương tự vô số thiên hà của một vũ trụ đang giãn nở. Và bây giờ, ngay cả vũ trụ cũng có thể chỉ là một trong vô số vũ trụ.

Tuy chưa có bằng chứng chắc chắn về sự đúng đắn của lý thuyết này, lạm phát vĩnh cửu có thể giúp giải quyết một trong những vấn đề khó khăn nhất của vật lý hiện đại.
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Một số nhà vật lý từ lâu đã tìm kiếm một "lý thuyết cho mọi thứ", hay Thuyết vạn vật, một tập hợp các định luật, hoặc chỉ là một phương trình đơn giản, có thể dùng để suy ra tất cả các định luật vật lý khác. Nhưng số khả năng họ tìm ra còn nhiều hơn cả số hạt cơ bản trong vũ trụ.

Như thuyết dây (string theory), ứng cử viên sáng giá của "lý thuyết cuối cùng" có một số lượng giải pháp khổng lồ: 1 và 500 số 0 đằng sau. Mỗi giải pháp lại thiết lập riêng một nhóm định luật vật lý, và không có lý do rõ ràng nào để chọn một trong số chúng và bỏ qua những cái còn lại.

Đa vũ trụ lạm phát giải thoát chúng ta khỏi gánh nặng lựa chọn. Mỗi vũ trụ trong đó có thể có các định luật vật lý khác nhau, xác định theo một hoặc một vài giải pháp của thuyết dây.
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Ở vũ trụ ta đang sống, các hằng số vật lý cơ bản có vẻ như có một sự tinh chỉnh nào đó cần thiết để cho sự sống tồn tại. Ví dụ, các lực điện từ chỉ cần có sai khác nhỏ, các nguyên tử sẽ trở nên không bền vững. Chỉ cần thay đổi 4% lực này, mọi phản ứng nhiệt hạch trên các ngôi sao, phản ứng cần thiết để tạo ra các nguyên tử carbon cho cơ thể sống sẽ dừng lại.

Tương tự, có một sự cân bằng tinh tế giữa lực hấp dẫn (thu nhỏ vũ trụ) và năng lượng tối (mở rộng vũ trụ) để các ngôi sao có thể hình thành mà vũ trụ không bị sụp đổ. Đây chính là những bí ẩn khiến nhiều người tin rằng có bàn tay sắp đặt của Chúa.
Nhưng nếu đa vũ trụ lạm phát có thật, mọi định luật vật lý đều có thể đúng ở một nơi nào đó, cung cấp một cách lý giải khác.
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Trong mỗi vũ trụ sẽ có một kiểu thiết lập phù hợp để một dạng sống phát triển. Các sinh vật có trí tuệ sẽ lại cố gắng đi tìm hiểu về sự may mắn của mình. Tại các vũ trụ thiết lập không phù hợp cho sự sống, sẽ không có ai đặt các câu hỏi này.

Đây là ví dụ của "thuyết vị nhân": nếu mọi thứ không đúng theo cách ta tìm ra, chúng ta sẽ không có ở đây để mà đặt câu hỏi.

Với nhiều nhà vật lý và triết học, đây chỉ là 1 cách lảng tránh giải quyết vấn đề. Làm cách nào để kiểm nghiệm những khẳng định này? Tuy nhiên, trừ khi bạn có cách giải thích khác về các định luật tự nhiên, sẽ có người cho rằng mọi thiết lập xảy ra là nhờ bàn tay của Chúa. Nhà thiên văn Bernard Carr đã không ngại nói thẳng "Nếu bạn không tin vào Chúa, bạn nên tin vào đa vũ trụ".
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Đa vũ trụ chọn lọc tự nhiên

Một mô hình đa vũ trụ khác, có thể xem như giải pháp cho vấn đề tinh chỉnh mà không cần viện đến thuyết vị nhân. Vũ trụ chọn lọc tự nhiên do Lee Smolin, Viện Vật lý lý thuyết Perimeter, Waterloo khởi xướng. Năm 1992, ông đề xuất rằng vũ trụ có thể sinh sản và tiến hóa như các sinh vật sống.

Trên Trái Đất, chọn lọc tự nhiên sẽ giữ lại các sinh vật có các tính trạng "hữu ích", phù hợp với môi trường để sinh trưởng phát triển. Ông cho rằng hiện tượng tương tự cũng xảy ra với vũ trụ, gọi là "chọn lọc tự nhiên vũ trụ".

Ý tưởng của Smolin là một vũ trụ "mẹ" có thể có nhiều vũ trụ "con" hình thành bên trong nó. Vũ trụ mẹ làm được điều này nhờ các hố đen.
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Một hố đen hình thành khi một ngôi sao khổng lồ sụp đổ dưới lực hấp dẫn của chính nó, ép các nguyên tử với nhau tới khi đạt mật độ vô hạn.

Trong những năm 1960, Stephen Hawking và Roger Penrose đã chỉ ra rằng sự sụp đổ này là giống như đảo ngược của một vụ nổ Big Bang mini. Ý tưởng này làm cho Smolin cho rằng một lỗ đen có thể là một Big Bang, sinh ra một vũ trụ mới bên trong nó.

Nếu đúng như vậy, vũ trụ mới có thể có các tính chất vật lý hơi khác biệt với vũ trụ chứa hố đen ban đầu. Điều này cũng giống như các biến dị di truyền ngẫu nhiên làm cho con cái khác biệt với cha mẹ.
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Nếu các quy luật vật lý ở vũ trụ con cho phép hình thành nên các nguyên tử, ngôi sao và sự sống, nó sẽ lại cũng có các hố đen và có khả năng sinh ra các vũ trụ con. Theo thời gian, số lượng các vũ trụ như vậy sẽ ngày càng nhiều, phổ biến hơn các vũ trụ không có hố đen, hay không có khả năng "sinh sản".

Đây rõ ràng là một ý tưởng tốt, nó cho thấy vũ trụ của chúng ta không cần phải là một sản phẩm của ngẫu nhiên đơn thuần. Nếu một vũ trụ tinh chỉnh (có thể hình thành nguyên tử, sự sống) được bao quanh bởi các vũ trụ không tinh chỉnh, chọn lọc tự nhiên vũ trụ có nghĩa là vũ trụ tinh chỉnh dần sẽ trở thành chuẩn mực.

Mô hình này có một ưu điểm lớn, đó là có thể kiểm chứng được. Chúng ta có thể đi tìm các điều kiện đặc biệt của vũ trụ này phù hợp với quá trình hình thành nên hố đen. Tuy nhiên cho tới nay chưa có bằng chứng nào về việc hố đen có thể sinh ra cả một vũ trụ mới.
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Chắc hẳn nhiều người từng nghe đến khái niệm đa vũ trụ, nhưng nhiều người chỉ coi đó là khái niệm trong các bộ phim khoa học viễn tưởng, khác xa với thế giới thực của chúng ta. Trên thực tế, đa vũ trụ không chỉ là ảo tưởng, một số nhà khoa học thậm chí còn tìm ra bằng chứng cho thấy thế giới của chúng ta là đa vũ trụ.

Một nghiên cứu do Đại học Cornell công bố vào ngày 9 tháng 5 năm 2023 tuyên bố rằng trong các thí nghiệm trên chất lỏng sắt từ, họ phát hiện ra rằng đa vũ trụ được dự đoán bởi lý thuyết giãn nở vĩnh cửu có thể là có thật.

Điều đáng ngạc nhiên là thí nghiệm này không phải là bằng chứng duy nhất chứng minh sự tồn tại của đa vũ trụ, vì nhiều nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra điều này. Một nghiên cứu năm 2017 của Đại học Durham ở Anh chỉ ra rằng trong bức xạ nền vi sóng vũ trụ (CMB) do Vụ nổ lớn tạo ra, chúng ta đã quan sát thấy một số vùng đặc biệt lạnh, đặc biệt là những "điểm lạnh" hình tròn khổng lồ, có thể đến từ các vũ trụ khác và được hình thành gần vũ trụ của chúng ta. Những vũ trụ này có thể đã có tương tác hấp dẫn với vũ trụ của chúng ta trong Vụ nổ lớn, để lại những dấu vết này.
Đầu trang

Hình đại diện của thành viên
begauhn
Thất đẳng
Thất đẳng
Bài viết: 6625
Tham gia: 19:03, 29/12/12
Đến từ: Zalo O867856261

TL: Thuyết đa vũ trụ

Gửi bài gửi bởi begauhn »

Bạn có thể tự hỏi chính xác thì đa vũ trụ là gì? Đa vũ trụ đến từ mô hình giãn nở vĩnh cửu. Nó phù hợp với những dự đoán của lý thuyết trường lượng tử, hợp lý hơn và liên quan trực tiếp đến mô hình Big Bang của vũ trụ.

Theo thuyết Big Bang, vũ trụ của chúng ta được hình thành cách đây 13,8 tỷ năm trong một điểm kỳ dị cực kỳ đặc và cực nhỏ, vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng nào về việc tại sao điểm kỳ dị này phát nổ và năng lượng trong vũ trụ được tạo ra như thế nào.

Vì vậy, năm 1981, lý thuyết giãn nở vũ trụ đã được đề xuất để giải quyết các vấn đề trên. Theo lý thuyết giãn nở, vũ trụ trải qua quá trình giãn nở theo cấp số nhân trong khoảng từ 10-36 giây đến 10-32 giây sau khi ra đời. Trong khoảng thời gian rất ngắn này, thể tích của vũ trụ tăng nhanh gần 1078 lần so với số 0 ban đầu. Nghĩa là, thể tích của vũ trụ đã giãn nở từ số 0 ban đầu đến kích thước của vũ trụ mà chúng ta quan sát được hoặc thậm chí lớn hơn.
Đầu trang

Trả lời bài viết