5. THIỀN ÐỊNH
Nội qui chuyên mục
Không tranh luận về chính trị và tôn giáo
Không tranh luận về chính trị và tôn giáo
5. THIỀN ÐỊNH
Tuệ Trung Thượng Sĩ Ngữ Lục Giảng Giải
Hòa Thượng Thích Thanh Từ
Đối Cơ 5 (Trả Lời Người Hỏi)
Dịch:
Xin hỏi:
- Thế nào là gia phong của Thượng Sĩ?
Thầy đáp:
Nhàn ném trái rừng kêu vượn tiếp
Lười câu cá suối khiến hạc tranh.
Lại hỏi:
- Tổ ý cùng giáo ý là đồng hay khác?
Thầy đáp:
Sóng, nước tên tuy khác
Búp, nở một đóa hoa.
Lại hỏi:
- Bồ-đề, phiền não đồng khác thế nào?
Thầy đáp:
Vị muối trong nước
Chất keo trong màu.
Lại hỏi:
- Thế nào là nghiệp sanh tử?
Thầy đáp:
Sương thu lấm tấm phủ hoa lau
Đêm tuyết tung tăng trời trăng sáng.
Lại hỏi:
- Ngài Dật-đa (Di-lặc) không tu định tuệ, vì sao thành Phật không nghi?
Thầy đáp:
Đào đỏ trên cây đúng thời tiết,
Cúc vàng bên giậu nào phải Xuân.
Lại hỏi:
- Tọa thiền tập định thì thế nào?
Thầy đáp:
- Vua chúa xuống xe chọi ếch nhái.
Lại hỏi:
- Chẳng tọa thiền tập định thì thế nào?
Thầy đáp:
- Thuyền Phạm Lãi sông hồ vui thú.
Giảng:
Hỏi “thế nào là gia phong của Thượng Sĩ” là hỏi nếp sống trong nhà của Ngài, được Thượng Sĩ đáp:
Nhàn ném trái rừng kêu vượn tiếp
Lười câu cá suối khiến hạc tranh.
Nghĩa là khi rảnh rang thì ném trái cây rừng kêu vượn khỉ tới ăn. Và, khi lười thì ngồi câu bên bờ suối, được cá thì kêu hạc tới mổ ăn. Ý nói tất cả những gì Thượng Sĩ được thảy trao cho chúng sanh hết; làm tất cả việc cho chúng sanh, mà không bận không rối vẫn thường tự tại là gia phong của Thượng Sĩ. Chúng ta ngày nay sở dĩ chao đảo là vì không biết nhàn không biết lười, làm việc gì cũng thấy quan trọng, nên lo lắng không yên.
Hỏi:
- Tổ ý cùng giáo ý là đồng hay khác?
Tức là ý Tổ và ý kinh là đồng hay khác? Thượng Sĩ đáp:
Sóng, nước tên tuy khác
Búp, nở một đóa hoa.
Nghĩa là sóng và nước tên tuy khác nhưng thể không hai. Đóa hoa khi còn búp và khi nở tên tuy khác nhưng thể không hai.
Hỏi:
- Bồ-đề phiền não đồng khác thế nào?
Ở trên nói ý Tổ và ý kinh không khác thì dễ hiểu, tới đây hỏi Bồ-đề và phiền não đồng hay khác thì khó trả lời, nhưng Thượng Sĩ đáp:
Vị muối trong nước
Chất keo trong màu.
Nước thì không mặn, nhưng có muối tan trong nước thì nước mặn. Vậy vị mặn của nước biển và nước biển là một hay khác? Con người trong cõi đời này đang khổ, nên thích Bồ-đề ghét phiền não, vì vậy đi tu để thoát khổ. Nhưng Bồ-đề và phiền não có cách xa không? Tôi ví dụ có ai đó tới nói vài lời xúc chạm mình thì mình nổi giận. Khi cơn giận nổi lên thì lúc đó mình phiền não. Nhưng nếu người chọc mình, cười, nói “ê, mắc mưu tôi rồi”, mình chợt tỉnh, hết buồn, phiền não lặng, lúc đó Bồ-đề hiện. Vậy, phiền não và Bồ-đề có tách rời nhau không? Thật ra phiền não và Bồ-đề không hai, nhưng vì chúng ta cố chấp phân biệt nên thấy có hai. Từ lâu chúng ta quen có quan niệm những tật xấu là phiền não, những tánh tốt là Bồ-đề. Nếu có một chút phiền não khởi lên là chúng ta buồn khổ, muốn vất đi, nhưng vất cho ai cũng không được. Vậy phải làm sao?
Tôi xin hỏi quí vị khi nào chúng ta phiền não? Lúc tâm yên lặng có phiền não, hay tâm dấy niệm chạy theo sắc, thanh... mới có tham sân khởi lên? - Khi tâm dấy niệm chạy theo sắc thanh... mới có phiền não; mắt thấy sắc đẹp khởi tâm tham, muốn chiếm đoạt cho mình, không được thì buồn khổ, tai nghe tiếng không êm dịu xúc chạm đến mình thì bực tức sân giận đỏ cả mặt mày. Vậy, khi nghe người nói xúc chạm đến mình liền quán xét: thân này do đất nước gió lửa hợp thành không phải là ta, ý niệm chợt khởi chợt mất cũng không phải là ta thì xúc chạm ai? Lời nói như gió thổi qua tai thì có gì xúc chạm? Mình không thật, lời nói không thật, phiền não cũng không thật, nghe qua, nằm cười chơi, không ngồi dậy đi ăn thua với người, thì đâu có phiền não. Thế thì những thứ buồn giận... gọi là tâm phiền não, chúng ta thấy nó không thật nó tự mất, tâm lặng yên, lúc đó là Bồ-đề. Nhìn đúng thì tất cả là Bồ-đề, nhìn sai thì phiền não khởi dậy ầm ầm. Tóm lại, do chấp, thấy sai, nên phiền não khởi, tỉnh giác thấy đúng, phiền não tự lặng tức Bồ-đề. Như vậy phiền não Bồ-đề vốn không hai, từ tâm dấy động là phiền não, tâm lặng yên là Bồ-đề, vì vậy mà Thượng Sĩ nói “vị muối trong nước, chất keo trong màu”. Trong màu xanh, vàng, đỏ, trắng... pha chất keo lẫn trong màu sơn mới dính. Keo và màu không rời nhau, cũng như vị mặn và nước biển không hai. Như vậy là Thượng Sĩ trả lời phiền não Bồ-đề không hai.
Hỏi:
- Thế nào là nghiệp sanh tử?
Thượng Sĩ đáp:
Sương thu lấm tấm phủ hoa lau
Đêm tuyết tung tăng trời trăng sáng.
Chúng ta ai cũng sợ nghiệp sanh tử, song nghe Thượng Sĩ nói sao thảnh thơi quá, đẹp vô cùng. Người tu ai cũng có quan niệm tu là để thoát khỏi nghiệp sanh tử, được Niết-bàn giải thoát. Nhưng hỏi thế nào là nghiệp sanh tử, Thượng Sĩ trả lời “sương thu lấm tấm phủ hoa lau”. Về đêm sương rơi phủ lấm tấm trên hoa lau sáng ngày mặt trời mọc, rọi ánh nắng thì sương tan mất. Và “đêm tuyết tung tăng trời trăng sáng”. Ban đêm trời lạnh tuyết rơi cả bầu trời, sáng ngày mặt trời lên nắng ấm thì tuyết tan hết. Ý Thượng Sĩ nói nghiệp sanh tử có đó rồi mất đó không thật, giống như sương hay tuyết đêm rơi ngày tan vậy. Đối với nghiệp sanh tử, trong Chứng Đạo Ca Thiền sư Huyền Giác nói rằng: “Liễu tức nghiệp chướng bản lai không, vị liễu ưng tu hoàn túc trái.” Nghĩa là tu đã liễu ngộ thì thấy nghiệp chướng sanh tử xưa nay là không thật. Nếu chưa liễu ngộ, còn mê thì tạo nghiệp nào phải đền trả quả nấy không trốn tránh được.
Thiền sư Hạo Nguyệt hỏi Thiền sư Trường Sa Cảnh Sầm rằng:
- Cổ đức nói: “Liễu tức nghiệp chướng bản lai không, vị liễu ưng tu hoàn túc trái.” Như Tổ Sư Tử và Tổ Huệ Khả vì sao lại đền nợ trước?
Trường Sa bảo:
- Đại đức chẳng biết bản lai không.
- Thế nào là bản lai không?
- Nghiệp chướng.
- Thế nào là nghiệp chướng?
- Bản lai không.
Với con mắt mê của chúng ta thì thấy Tổ Sư Tử và vua Kế-tân có nợ trước nên phải trả. Và Tổ Huệ Khả có nợ trước nên phải trả là bị tù rồi chết trong khám. Nhưng đối với Tổ Sư Tử và Tổ Huệ Khả thì thấy thân này là duyên hợp không thật, chết sống như trò chơi có gì thật đâu mà trả, nên khi vua Kế-tân hỏi Tổ Sư Tử:
- Thầy được không tướng chưa?
- Đã được.
- Đã được, thì còn sợ sống chết chăng?
- Đã lìa sống chết thì đâu có sợ.
- Chẳng sợ có thể cho ta cái đầu chăng?
- Thân chẳng phải cái của ta, huống nữa là đầu.
Vua liền chặt đầu Ngài rơi xuống đất. Nơi cổ phun lên tia sữa trắng cao chừng một trượng. Cánh tay mặt của vua Kế-tân cũng đứt lìa. Bảy ngày sau Vua băng hà.
Tôi thường dùng ví dụ, khi xưa chưa biết đạo, chúng ta là người có quyền thế lấn hiếp kẻ dưới tay mình, họ thù oán mình nhưng vì yếu thế không trả thù được. Khi hết thời mất quyền thế, chúng ta thức tỉnh phát nguyện tu hành. Học đạo thấm nhuần lý Bát-nhã, biết tất cả pháp đều không thật, thân năm uẩn này không thật. Người bị lấn hiếp ngày xưa bây giờ có quyền thế tìm chúng ta để trả thù. Khi xưa chúng ta lấn hiếp họ chừng năm, sáu phần, vì họ không biết đạo nên họ kết oán thù. Ngày nay họ lấn hiếp chúng ta tới chín, mười phần, nhưng nhờ chúng ta biết đạo thấy rõ các pháp không thật nên không giận, chỉ cười thôi. Như vậy thì có gì là trả! Còn họ thì thấy có trả, vì họ đã làm được những việc để thỏa mãn lòng oán hận đã ôm ấp bấy lâu nay. Như vậy, còn mê thì thấy có đền có trả nghiệp thật. Nếu giác ngộ rồi thì thấy nghiệp sanh tử vốn là không. Thế nên Thượng Sĩ nói “sương thu lấm tấm phủ hoa lau, tuyết đêm tung tăng trời trăng sáng” để nói lên nghiệp sanh tử không có thật. Nghiệp không thật thì sanh tử đâu có gì quan trọng.
Hỏi:
Ngài A-dật-đa (Di-lặc) không tu định tuệ, vì sao thành Phật không nghi?
Người hỏi dẫn một đoạn trong kinh Pháp Hoa kể giai thoại khi xưa Bồ-tát Di-lặc cũng là bạn đồng tu với đức Phật Thích-ca, nhưng vì Bồ-tát Di-lặc thích dạo xóm làng, thân cận với các vị trưởng giả, nên có biệt hiệu là Cầu Danh. Ngài không lo tu Thiền định, vậy mà Phật vẫn thọ ký cho Ngài sau sẽ thành Phật. Đó là cái nghi của người đưa ra hỏi. Thượng Sĩ đáp:
Đào đỏ trên cây đúng thời tiết,
Cúc vàng bên giậu nào phải Xuân.
Ở Trung Hoa cúc nở vàng rực bên hàng rào không phải là mùa Xuân, nhưng đào nở hoa đỏ trên cây đó là đúng tiết Xuân. Ý Thượng Sĩ nói tuy Bồ-tát Di-lặc không chuyên tu định tuệ, nhưng có trì tụng kinh nên khi công đức tích lũy đầy đủ rồi, nhân duyên thời tiết đến thì Ngài thành Phật. Sở dĩ Phật Thích-ca dẫn chuyện Bồ-tát Di-lặc cùng tu một lượt với Ngài, mà Ngài đã thành Phật, còn Bồ-tát Di-lặc thì chưa thành Phật để nói lên người tu tinh tấn và người tu giải đãi kết quả khác nhau. Thời gian tu của người giải đãi phải trải qua bao nhiêu đời bao nhiêu kiếp, không thể nói năm năm hay mười năm. Nhưng, dù sao người tu giải đãi cũng đã gieo chủng tử, nhân đã gieo rồi quả ắt sẽ đến, tuy thời gian tu rất lâu, song rồi cũng sẽ thành Phật. Vậy, quí vị tu học ai tinh tấn thì tới nhanh, ai giải đãi rồi cũng tới, mà tới chậm, đừng nói người đó giải đãi là tu không được. Ở đây Tăng Ni cũng vậy, ai tu tinh tấn thì tiến nhanh, ai giải đãi thì tiến chậm.
Hỏi:
- Tọa thiền tập định thì thế nào?
Thượng Sĩ đáp:
- Vua chúa xuống xe chọi ếch nhái.
Câu này lấy từ điển tích: Vua nước Việt là Câu Tiễn đi đánh nước Ngô, trên đường đi Vua thấy có con ếch to phùng mang có vẻ chống lại xe. Vua bảo dừng xe bước xuống, kính cẩn chào con ếch rồi lên xe đi lại. Khi đó những người hầu cận hỏi: “Tại sao Bệ hạ xuống xe chào con ếch?” Vua đáp: “Vì con ếch dũng cảm dám chống lại xe.” Ếch nhái là loài thấp hèn, tại sao vua chúa phải xuống xe chào? Vua xuống xe là vì trọng dũng khí của con ếch. Người tu cũng vậy, không phải tọa thiền tập định là thành Phật, nhưng đó là dũng khí của người tu. Nhờ có dũng khí mới gan dạ ngồi bất động không cựa quậy suốt hai ba giờ đồng hồ. Do dũng khí mới khả dĩ vươn lên tiến đạo.
Hỏi:
- Chẳng tọa thiền tập định thì thế nào?
Thượng Sĩ đáp:
- Thuyền Phạm Lãi sông hồ vui thú.
Người tu đến lúc thấy không cần phải tọa thiền tập định, đi đứng nằm ngồi thấy tất cả pháp như tất cả pháp; thấy cái nhà là cái nhà, thấy con chim là con chim, thấy cái hoa là cái hoa, không có một niệm nào khác khởi thì như ông Phạm Lãi ngồi thuyền dạo chơi trên sông hồ rất vui thú. Ý này dẫn từ điển tích Phạm Lãi là người sống trong thời Xuân Thu. Ông giúp Việt vương Câu Tiễn diệt được Ngô Phù Sai, khôi phục lại nước Việt. Việc nước lo xong ông từ bỏ quan chức, lênh đênh trên con thuyền dạo chơi vùng Ngũ Hồ, nên nói “thuyền Phạm Lãi sông hồ vui thú” là vậy.
Hòa Thượng Thích Thanh Từ
Đối Cơ 5 (Trả Lời Người Hỏi)
Dịch:
Xin hỏi:
- Thế nào là gia phong của Thượng Sĩ?
Thầy đáp:
Nhàn ném trái rừng kêu vượn tiếp
Lười câu cá suối khiến hạc tranh.
Lại hỏi:
- Tổ ý cùng giáo ý là đồng hay khác?
Thầy đáp:
Sóng, nước tên tuy khác
Búp, nở một đóa hoa.
Lại hỏi:
- Bồ-đề, phiền não đồng khác thế nào?
Thầy đáp:
Vị muối trong nước
Chất keo trong màu.
Lại hỏi:
- Thế nào là nghiệp sanh tử?
Thầy đáp:
Sương thu lấm tấm phủ hoa lau
Đêm tuyết tung tăng trời trăng sáng.
Lại hỏi:
- Ngài Dật-đa (Di-lặc) không tu định tuệ, vì sao thành Phật không nghi?
Thầy đáp:
Đào đỏ trên cây đúng thời tiết,
Cúc vàng bên giậu nào phải Xuân.
Lại hỏi:
- Tọa thiền tập định thì thế nào?
Thầy đáp:
- Vua chúa xuống xe chọi ếch nhái.
Lại hỏi:
- Chẳng tọa thiền tập định thì thế nào?
Thầy đáp:
- Thuyền Phạm Lãi sông hồ vui thú.
Giảng:
Hỏi “thế nào là gia phong của Thượng Sĩ” là hỏi nếp sống trong nhà của Ngài, được Thượng Sĩ đáp:
Nhàn ném trái rừng kêu vượn tiếp
Lười câu cá suối khiến hạc tranh.
Nghĩa là khi rảnh rang thì ném trái cây rừng kêu vượn khỉ tới ăn. Và, khi lười thì ngồi câu bên bờ suối, được cá thì kêu hạc tới mổ ăn. Ý nói tất cả những gì Thượng Sĩ được thảy trao cho chúng sanh hết; làm tất cả việc cho chúng sanh, mà không bận không rối vẫn thường tự tại là gia phong của Thượng Sĩ. Chúng ta ngày nay sở dĩ chao đảo là vì không biết nhàn không biết lười, làm việc gì cũng thấy quan trọng, nên lo lắng không yên.
Hỏi:
- Tổ ý cùng giáo ý là đồng hay khác?
Tức là ý Tổ và ý kinh là đồng hay khác? Thượng Sĩ đáp:
Sóng, nước tên tuy khác
Búp, nở một đóa hoa.
Nghĩa là sóng và nước tên tuy khác nhưng thể không hai. Đóa hoa khi còn búp và khi nở tên tuy khác nhưng thể không hai.
Hỏi:
- Bồ-đề phiền não đồng khác thế nào?
Ở trên nói ý Tổ và ý kinh không khác thì dễ hiểu, tới đây hỏi Bồ-đề và phiền não đồng hay khác thì khó trả lời, nhưng Thượng Sĩ đáp:
Vị muối trong nước
Chất keo trong màu.
Nước thì không mặn, nhưng có muối tan trong nước thì nước mặn. Vậy vị mặn của nước biển và nước biển là một hay khác? Con người trong cõi đời này đang khổ, nên thích Bồ-đề ghét phiền não, vì vậy đi tu để thoát khổ. Nhưng Bồ-đề và phiền não có cách xa không? Tôi ví dụ có ai đó tới nói vài lời xúc chạm mình thì mình nổi giận. Khi cơn giận nổi lên thì lúc đó mình phiền não. Nhưng nếu người chọc mình, cười, nói “ê, mắc mưu tôi rồi”, mình chợt tỉnh, hết buồn, phiền não lặng, lúc đó Bồ-đề hiện. Vậy, phiền não và Bồ-đề có tách rời nhau không? Thật ra phiền não và Bồ-đề không hai, nhưng vì chúng ta cố chấp phân biệt nên thấy có hai. Từ lâu chúng ta quen có quan niệm những tật xấu là phiền não, những tánh tốt là Bồ-đề. Nếu có một chút phiền não khởi lên là chúng ta buồn khổ, muốn vất đi, nhưng vất cho ai cũng không được. Vậy phải làm sao?
Tôi xin hỏi quí vị khi nào chúng ta phiền não? Lúc tâm yên lặng có phiền não, hay tâm dấy niệm chạy theo sắc, thanh... mới có tham sân khởi lên? - Khi tâm dấy niệm chạy theo sắc thanh... mới có phiền não; mắt thấy sắc đẹp khởi tâm tham, muốn chiếm đoạt cho mình, không được thì buồn khổ, tai nghe tiếng không êm dịu xúc chạm đến mình thì bực tức sân giận đỏ cả mặt mày. Vậy, khi nghe người nói xúc chạm đến mình liền quán xét: thân này do đất nước gió lửa hợp thành không phải là ta, ý niệm chợt khởi chợt mất cũng không phải là ta thì xúc chạm ai? Lời nói như gió thổi qua tai thì có gì xúc chạm? Mình không thật, lời nói không thật, phiền não cũng không thật, nghe qua, nằm cười chơi, không ngồi dậy đi ăn thua với người, thì đâu có phiền não. Thế thì những thứ buồn giận... gọi là tâm phiền não, chúng ta thấy nó không thật nó tự mất, tâm lặng yên, lúc đó là Bồ-đề. Nhìn đúng thì tất cả là Bồ-đề, nhìn sai thì phiền não khởi dậy ầm ầm. Tóm lại, do chấp, thấy sai, nên phiền não khởi, tỉnh giác thấy đúng, phiền não tự lặng tức Bồ-đề. Như vậy phiền não Bồ-đề vốn không hai, từ tâm dấy động là phiền não, tâm lặng yên là Bồ-đề, vì vậy mà Thượng Sĩ nói “vị muối trong nước, chất keo trong màu”. Trong màu xanh, vàng, đỏ, trắng... pha chất keo lẫn trong màu sơn mới dính. Keo và màu không rời nhau, cũng như vị mặn và nước biển không hai. Như vậy là Thượng Sĩ trả lời phiền não Bồ-đề không hai.
Hỏi:
- Thế nào là nghiệp sanh tử?
Thượng Sĩ đáp:
Sương thu lấm tấm phủ hoa lau
Đêm tuyết tung tăng trời trăng sáng.
Chúng ta ai cũng sợ nghiệp sanh tử, song nghe Thượng Sĩ nói sao thảnh thơi quá, đẹp vô cùng. Người tu ai cũng có quan niệm tu là để thoát khỏi nghiệp sanh tử, được Niết-bàn giải thoát. Nhưng hỏi thế nào là nghiệp sanh tử, Thượng Sĩ trả lời “sương thu lấm tấm phủ hoa lau”. Về đêm sương rơi phủ lấm tấm trên hoa lau sáng ngày mặt trời mọc, rọi ánh nắng thì sương tan mất. Và “đêm tuyết tung tăng trời trăng sáng”. Ban đêm trời lạnh tuyết rơi cả bầu trời, sáng ngày mặt trời lên nắng ấm thì tuyết tan hết. Ý Thượng Sĩ nói nghiệp sanh tử có đó rồi mất đó không thật, giống như sương hay tuyết đêm rơi ngày tan vậy. Đối với nghiệp sanh tử, trong Chứng Đạo Ca Thiền sư Huyền Giác nói rằng: “Liễu tức nghiệp chướng bản lai không, vị liễu ưng tu hoàn túc trái.” Nghĩa là tu đã liễu ngộ thì thấy nghiệp chướng sanh tử xưa nay là không thật. Nếu chưa liễu ngộ, còn mê thì tạo nghiệp nào phải đền trả quả nấy không trốn tránh được.
Thiền sư Hạo Nguyệt hỏi Thiền sư Trường Sa Cảnh Sầm rằng:
- Cổ đức nói: “Liễu tức nghiệp chướng bản lai không, vị liễu ưng tu hoàn túc trái.” Như Tổ Sư Tử và Tổ Huệ Khả vì sao lại đền nợ trước?
Trường Sa bảo:
- Đại đức chẳng biết bản lai không.
- Thế nào là bản lai không?
- Nghiệp chướng.
- Thế nào là nghiệp chướng?
- Bản lai không.
Với con mắt mê của chúng ta thì thấy Tổ Sư Tử và vua Kế-tân có nợ trước nên phải trả. Và Tổ Huệ Khả có nợ trước nên phải trả là bị tù rồi chết trong khám. Nhưng đối với Tổ Sư Tử và Tổ Huệ Khả thì thấy thân này là duyên hợp không thật, chết sống như trò chơi có gì thật đâu mà trả, nên khi vua Kế-tân hỏi Tổ Sư Tử:
- Thầy được không tướng chưa?
- Đã được.
- Đã được, thì còn sợ sống chết chăng?
- Đã lìa sống chết thì đâu có sợ.
- Chẳng sợ có thể cho ta cái đầu chăng?
- Thân chẳng phải cái của ta, huống nữa là đầu.
Vua liền chặt đầu Ngài rơi xuống đất. Nơi cổ phun lên tia sữa trắng cao chừng một trượng. Cánh tay mặt của vua Kế-tân cũng đứt lìa. Bảy ngày sau Vua băng hà.
Tôi thường dùng ví dụ, khi xưa chưa biết đạo, chúng ta là người có quyền thế lấn hiếp kẻ dưới tay mình, họ thù oán mình nhưng vì yếu thế không trả thù được. Khi hết thời mất quyền thế, chúng ta thức tỉnh phát nguyện tu hành. Học đạo thấm nhuần lý Bát-nhã, biết tất cả pháp đều không thật, thân năm uẩn này không thật. Người bị lấn hiếp ngày xưa bây giờ có quyền thế tìm chúng ta để trả thù. Khi xưa chúng ta lấn hiếp họ chừng năm, sáu phần, vì họ không biết đạo nên họ kết oán thù. Ngày nay họ lấn hiếp chúng ta tới chín, mười phần, nhưng nhờ chúng ta biết đạo thấy rõ các pháp không thật nên không giận, chỉ cười thôi. Như vậy thì có gì là trả! Còn họ thì thấy có trả, vì họ đã làm được những việc để thỏa mãn lòng oán hận đã ôm ấp bấy lâu nay. Như vậy, còn mê thì thấy có đền có trả nghiệp thật. Nếu giác ngộ rồi thì thấy nghiệp sanh tử vốn là không. Thế nên Thượng Sĩ nói “sương thu lấm tấm phủ hoa lau, tuyết đêm tung tăng trời trăng sáng” để nói lên nghiệp sanh tử không có thật. Nghiệp không thật thì sanh tử đâu có gì quan trọng.
Hỏi:
Ngài A-dật-đa (Di-lặc) không tu định tuệ, vì sao thành Phật không nghi?
Người hỏi dẫn một đoạn trong kinh Pháp Hoa kể giai thoại khi xưa Bồ-tát Di-lặc cũng là bạn đồng tu với đức Phật Thích-ca, nhưng vì Bồ-tát Di-lặc thích dạo xóm làng, thân cận với các vị trưởng giả, nên có biệt hiệu là Cầu Danh. Ngài không lo tu Thiền định, vậy mà Phật vẫn thọ ký cho Ngài sau sẽ thành Phật. Đó là cái nghi của người đưa ra hỏi. Thượng Sĩ đáp:
Đào đỏ trên cây đúng thời tiết,
Cúc vàng bên giậu nào phải Xuân.
Ở Trung Hoa cúc nở vàng rực bên hàng rào không phải là mùa Xuân, nhưng đào nở hoa đỏ trên cây đó là đúng tiết Xuân. Ý Thượng Sĩ nói tuy Bồ-tát Di-lặc không chuyên tu định tuệ, nhưng có trì tụng kinh nên khi công đức tích lũy đầy đủ rồi, nhân duyên thời tiết đến thì Ngài thành Phật. Sở dĩ Phật Thích-ca dẫn chuyện Bồ-tát Di-lặc cùng tu một lượt với Ngài, mà Ngài đã thành Phật, còn Bồ-tát Di-lặc thì chưa thành Phật để nói lên người tu tinh tấn và người tu giải đãi kết quả khác nhau. Thời gian tu của người giải đãi phải trải qua bao nhiêu đời bao nhiêu kiếp, không thể nói năm năm hay mười năm. Nhưng, dù sao người tu giải đãi cũng đã gieo chủng tử, nhân đã gieo rồi quả ắt sẽ đến, tuy thời gian tu rất lâu, song rồi cũng sẽ thành Phật. Vậy, quí vị tu học ai tinh tấn thì tới nhanh, ai giải đãi rồi cũng tới, mà tới chậm, đừng nói người đó giải đãi là tu không được. Ở đây Tăng Ni cũng vậy, ai tu tinh tấn thì tiến nhanh, ai giải đãi thì tiến chậm.
Hỏi:
- Tọa thiền tập định thì thế nào?
Thượng Sĩ đáp:
- Vua chúa xuống xe chọi ếch nhái.
Câu này lấy từ điển tích: Vua nước Việt là Câu Tiễn đi đánh nước Ngô, trên đường đi Vua thấy có con ếch to phùng mang có vẻ chống lại xe. Vua bảo dừng xe bước xuống, kính cẩn chào con ếch rồi lên xe đi lại. Khi đó những người hầu cận hỏi: “Tại sao Bệ hạ xuống xe chào con ếch?” Vua đáp: “Vì con ếch dũng cảm dám chống lại xe.” Ếch nhái là loài thấp hèn, tại sao vua chúa phải xuống xe chào? Vua xuống xe là vì trọng dũng khí của con ếch. Người tu cũng vậy, không phải tọa thiền tập định là thành Phật, nhưng đó là dũng khí của người tu. Nhờ có dũng khí mới gan dạ ngồi bất động không cựa quậy suốt hai ba giờ đồng hồ. Do dũng khí mới khả dĩ vươn lên tiến đạo.
Hỏi:
- Chẳng tọa thiền tập định thì thế nào?
Thượng Sĩ đáp:
- Thuyền Phạm Lãi sông hồ vui thú.
Người tu đến lúc thấy không cần phải tọa thiền tập định, đi đứng nằm ngồi thấy tất cả pháp như tất cả pháp; thấy cái nhà là cái nhà, thấy con chim là con chim, thấy cái hoa là cái hoa, không có một niệm nào khác khởi thì như ông Phạm Lãi ngồi thuyền dạo chơi trên sông hồ rất vui thú. Ý này dẫn từ điển tích Phạm Lãi là người sống trong thời Xuân Thu. Ông giúp Việt vương Câu Tiễn diệt được Ngô Phù Sai, khôi phục lại nước Việt. Việc nước lo xong ông từ bỏ quan chức, lênh đênh trên con thuyền dạo chơi vùng Ngũ Hồ, nên nói “thuyền Phạm Lãi sông hồ vui thú” là vậy.
5. THIỀN ÐỊNH
訪僧田大師
不要朱門不要林,
到頭何處不安心。
人間盡見千山曉,
誰聽孤猿啼處深。
Phỏng Tăng Điền Đại Sư
Tuệ Trung Thượng Sĩ
Bất yếu chu môn bất yếu lâm
Đáo đầu hà xứ bất an tâm
Nhân gian tận kiến thiên sơn hiểu
Thuỳ thính cô viên đề xứ thâm.
Hòa Thượng Thích Thanh Từ dịch:
VIẾNG ĐẠI SƯ TĂNG ĐIỀN
Chẳng cần cửa tía, chẳng cần rừng
Rốt cuộc chỗ nào chẳng an tâm.
Thế nhân trọn thấy ngàn non sáng
Mấy kẻ lắng nghe tiếng vượn trầm.
不要朱門不要林,
到頭何處不安心。
人間盡見千山曉,
誰聽孤猿啼處深。
Phỏng Tăng Điền Đại Sư
Tuệ Trung Thượng Sĩ
Bất yếu chu môn bất yếu lâm
Đáo đầu hà xứ bất an tâm
Nhân gian tận kiến thiên sơn hiểu
Thuỳ thính cô viên đề xứ thâm.
Hòa Thượng Thích Thanh Từ dịch:
VIẾNG ĐẠI SƯ TĂNG ĐIỀN
Chẳng cần cửa tía, chẳng cần rừng
Rốt cuộc chỗ nào chẳng an tâm.
Thế nhân trọn thấy ngàn non sáng
Mấy kẻ lắng nghe tiếng vượn trầm.
-
- Lục đẳng
- Bài viết: 2570
- Tham gia: 18:15, 12/08/24
TL: 5. THIỀN ÐỊNH
梅花又開了
新年快到了
又過了一年
心裡砰砰跳。
我很想你啊
你現在哪裡?
要什麼時候
才能找到你。
每天我跟你
過美好日子
現在沒有你
心裡空空疼。
Một năm nữa lại qua
Mất đi người thân thích
Hai hàng nước mắt rơi
Hoa mai lai sắp nở.
Tại sao không đón Tết
Cùng nhau qua một năm
Chỉ còn vài tháng nữa
Tại sao bỏ con đi.
Quỳ trước Phật Quan Âm
Mong được người dẫn dắt
Linh hồn kẻ mới chết
Được về nơi tốt đẹp.
Không còn phải khổ đau
Đày ải trong luân hồi
Được tiếp tục tu học
Chấm dứt hết phiền não.
Nam mô a Di Đà Phật
Ngày mới vui vẻ bác KMD
新年快到了
又過了一年
心裡砰砰跳。
我很想你啊
你現在哪裡?
要什麼時候
才能找到你。
每天我跟你
過美好日子
現在沒有你
心裡空空疼。
Một năm nữa lại qua
Mất đi người thân thích
Hai hàng nước mắt rơi
Hoa mai lai sắp nở.
Tại sao không đón Tết
Cùng nhau qua một năm
Chỉ còn vài tháng nữa
Tại sao bỏ con đi.
Quỳ trước Phật Quan Âm
Mong được người dẫn dắt
Linh hồn kẻ mới chết
Được về nơi tốt đẹp.
Không còn phải khổ đau
Đày ải trong luân hồi
Được tiếp tục tu học
Chấm dứt hết phiền não.
Nam mô a Di Đà Phật
Ngày mới vui vẻ bác KMD
Được cảm ơn bởi: KMD
TL: 5. THIỀN ÐỊNH
Cháu khởi niệm là bà biết liền đó.Tự tin chiến thắng đã viết: 08:13, 20/11/24 梅花又開了
新年快到了
又過了一年
心裡砰砰跳。
我很想你啊
你現在哪裡?
要什麼時候
才能找到你。
每天我跟你
過美好日子
現在沒有你
心裡空空疼。
Một năm nữa lại qua
Mất đi người thân thích
Hai hàng nước mắt rơi
Hoa mai lai sắp nở.
Tại sao không đón Tết
Cùng nhau qua một năm
Chỉ còn vài tháng nữa
Tại sao bỏ con đi.
Quỳ trước Phật Quan Âm
Mong được người dẫn dắt
Linh hồn kẻ mới chết
Được về nơi tốt đẹp.
Không còn phải khổ đau
Đày ải trong luân hồi
Được tiếp tục tu học
Chấm dứt hết phiền não.
Nam mô a Di Đà Phật
Ngày mới vui vẻ bác KMD

Bà đâu có mất, bà chỉ chuyển từ dạng này sang dạng khác mà thôi.
Cháu có thể niệm Phật rồi hồi hướng công đức cho bà để cảnh giới của bà được nâng cao, nhất là trong vòng 49 ngày sau khi mất.
Được cảm ơn bởi: Tự tin chiến thắng
-
- Lục đẳng
- Bài viết: 2570
- Tham gia: 18:15, 12/08/24
TL: 5. THIỀN ÐỊNH
Dạ có ạ cháu tụng kinh niệm Phật thường xuyên ạ.
Cháu nghĩ bà đã sang với Phật Quan Âm rồi.
Bà cả đời sống tốt, con cháu đều là người đàng hoàng, thành đạt, sống có ích cho xã hội ạ.
Cháu sẽ noi gương bà, tận tâm học Phật hơn nữa. Sống thật hiếu thảo, siêng năng làm việc, yêu thương giúp đỡ mọi người.
Cháu nghĩ bà đã sang với Phật Quan Âm rồi.
Bà cả đời sống tốt, con cháu đều là người đàng hoàng, thành đạt, sống có ích cho xã hội ạ.
Cháu sẽ noi gương bà, tận tâm học Phật hơn nữa. Sống thật hiếu thảo, siêng năng làm việc, yêu thương giúp đỡ mọi người.
Được cảm ơn bởi: chouchou26, KMD
TL: 5. THIỀN ÐỊNH
Đúng rồi cháu.Tự tin chiến thắng đã viết: 19:36, 20/11/24 Dạ có ạ cháu tụng kinh niệm Phật thường xuyên ạ.
Cháu nghĩ bà đã sang với Phật Quan Âm rồi.
Bà cả đời sống tốt, con cháu đều là người đàng hoàng, thành đạt, sống có ích cho xã hội ạ.
Cháu sẽ noi gương bà, tận tâm học Phật hơn nữa. Sống thật hiếu thảo, siêng năng làm việc, yêu thương giúp đỡ mọi người.
Cháu niệm Phật, chú cũng niệm Phật thì trước sau gì chúng ta cũng sẽ đoàn tụ với bà thôi.
Được cảm ơn bởi: Tự tin chiến thắng
-
- Lục đẳng
- Bài viết: 2570
- Tham gia: 18:15, 12/08/24
TL: 5. THIỀN ÐỊNH
Cháu nhờ Thánh dẫn đi kiếm bà rồi ạ.
Nhà cháu thờ Thánh ạ. Có thờ Phật luôn. Cháu từ nhỏ đã thờ Thánh rồi, do Thánh nói cháu là con ngài cháu đối xử với Thánh như cha cháu vậy nhưng tôn trọng bậc cao như thời phong kiến, tuyệt đối hành lễ, tôn trọng mọi quyết định của ngài không có kiểu cha con đùa giỡn như hiện nay.
Giống vậy. Ngài dẫn đi.
https://m.youtube.com/watch?v=njMG04xVGoY
Bà không có về bên Phật bà lên cõi trời rồi. Bà kêu em đừng kiếm bà làm phiền bà vì bà còn phải đi chơi với bạn bè của bà
Bà em khỏe mạnh lắm, không bệnh tật. Nói thiệt cho dù lên cõi trời thì cũng đủ bệnh của trần gian trước lúc chết, chỉ khi nào là người có tu học thì bệnh tật sẽ được biến mất. Cháu thấy bà khỏe mạnh là mừng rồi, bà ở trển giàu lắm ạ. Ăn uống, đi chơi chỉ có hai việc này thôi
lên rồi cũng chả thèm báo mộng cho con cháu chỉ biết ham chơi
con cháu thì chả đứa nào được bà báo mộng sợ bà bị đày xuống địa ngục đứa nào cũng sáng tối tụng kinh rồi phóng sinh hồi hướng cho bà.
Cõi Phật muốn lên khó lắm. Lên cõi trời không bệnh tật là con cháu yên lòng rồi.
Nhà cháu thờ Thánh ạ. Có thờ Phật luôn. Cháu từ nhỏ đã thờ Thánh rồi, do Thánh nói cháu là con ngài cháu đối xử với Thánh như cha cháu vậy nhưng tôn trọng bậc cao như thời phong kiến, tuyệt đối hành lễ, tôn trọng mọi quyết định của ngài không có kiểu cha con đùa giỡn như hiện nay.
Giống vậy. Ngài dẫn đi.
https://m.youtube.com/watch?v=njMG04xVGoY
Bà không có về bên Phật bà lên cõi trời rồi. Bà kêu em đừng kiếm bà làm phiền bà vì bà còn phải đi chơi với bạn bè của bà
Cõi Phật muốn lên khó lắm. Lên cõi trời không bệnh tật là con cháu yên lòng rồi.
Được cảm ơn bởi: KMD
TL: 5. THIỀN ÐỊNH
Sau khi gặp bà rồi, cháu có ý định sau này cháu sẽ về đâu không?Tự tin chiến thắng đã viết: 08:35, 22/11/24 Cháu nhờ Thánh dẫn đi kiếm bà rồi ạ.
Nhà cháu thờ Thánh ạ. Có thờ Phật luôn. Cháu từ nhỏ đã thờ Thánh rồi, do Thánh nói cháu là con ngài cháu đối xử với Thánh như cha cháu vậy nhưng tôn trọng bậc cao như thời phong kiến, tuyệt đối hành lễ, tôn trọng mọi quyết định của ngài không có kiểu cha con đùa giỡn như hiện nay.
Giống vậy. Ngài dẫn đi.
https://m.youtube.com/watch?v=njMG04xVGoY
Bà không có về bên Phật bà lên cõi trời rồi. Bà kêu em đừng kiếm bà làm phiền bà vì bà còn phải đi chơi với bạn bè của bàBà em khỏe mạnh lắm, không bệnh tật. Nói thiệt cho dù lên cõi trời thì cũng đủ bệnh của trần gian trước lúc chết, chỉ khi nào là người có tu học thì bệnh tật sẽ được biến mất. Cháu thấy bà khỏe mạnh là mừng rồi, bà ở trển giàu lắm ạ. Ăn uống, đi chơi chỉ có hai việc này thôi
lên rồi cũng chả thèm báo mộng cho con cháu chỉ biết ham chơi
con cháu thì chả đứa nào được bà báo mộng sợ bà bị đày xuống địa ngục đứa nào cũng sáng tối tụng kinh rồi phóng sinh hồi hướng cho bà.
Cõi Phật muốn lên khó lắm. Lên cõi trời không bệnh tật là con cháu yên lòng rồi.
Được cảm ơn bởi: Tự tin chiến thắng
-
- Lục đẳng
- Bài viết: 2570
- Tham gia: 18:15, 12/08/24
TL: 5. THIỀN ÐỊNH
Sau khi chết cháu sẽ theo Thánh đi làm việc những việc Thánh giao ạ. Như là dọn dẹp, dẫn linh hồn, hướng dẫn, chăm sóc.... nhiều việc lắm chú.KMD đã viết: 11:43, 22/11/24Sau khi gặp bà rồi, cháu có ý định sau này cháu sẽ về đâu không?Tự tin chiến thắng đã viết: 08:35, 22/11/24 Cháu nhờ Thánh dẫn đi kiếm bà rồi ạ.
Nhà cháu thờ Thánh ạ. Có thờ Phật luôn. Cháu từ nhỏ đã thờ Thánh rồi, do Thánh nói cháu là con ngài cháu đối xử với Thánh như cha cháu vậy nhưng tôn trọng bậc cao như thời phong kiến, tuyệt đối hành lễ, tôn trọng mọi quyết định của ngài không có kiểu cha con đùa giỡn như hiện nay.
Giống vậy. Ngài dẫn đi.
https://m.youtube.com/watch?v=njMG04xVGoY
Bà không có về bên Phật bà lên cõi trời rồi. Bà kêu em đừng kiếm bà làm phiền bà vì bà còn phải đi chơi với bạn bè của bàBà em khỏe mạnh lắm, không bệnh tật. Nói thiệt cho dù lên cõi trời thì cũng đủ bệnh của trần gian trước lúc chết, chỉ khi nào là người có tu học thì bệnh tật sẽ được biến mất. Cháu thấy bà khỏe mạnh là mừng rồi, bà ở trển giàu lắm ạ. Ăn uống, đi chơi chỉ có hai việc này thôi
lên rồi cũng chả thèm báo mộng cho con cháu chỉ biết ham chơi
con cháu thì chả đứa nào được bà báo mộng sợ bà bị đày xuống địa ngục đứa nào cũng sáng tối tụng kinh rồi phóng sinh hồi hướng cho bà.
Cõi Phật muốn lên khó lắm. Lên cõi trời không bệnh tật là con cháu yên lòng rồi.
Cháu chọn theo Thánh nhưng vẫn học Phật ạ.
Cha Thánh của cháu cũng học Phật.
Cháu không đủ tư cách theo Phật đâu.
Phải giữ 10 giới mới mong được lên ở với Phật. Cháu còn phải nuôi cha mẹ, làm nhiều công việc lắm ạ. Cháu cũng không đủ tư cách để lên cõi trời quá cao , họ cũng phải theo đuổi được 10 giới, họ suốt ngày sẽ đi chơi, được hưởng thụ không lo không nghỉ, mọi thứ đều tốt, chơi suốt ngày luôn ạ chỗ họ ở hạnh phúc lắm, bà cháu ở đó rồi không có quan tâm đến con cháu nữa. Còn cõi trời bình bình thì vẫn còn bệnh tật và công việc nhiều phải làm và vẫn xài tiền, sống phụ thuộc phước đức của bản thân và con cháu của họ ở trần giang cúng kiếng và con cháu họ phải nói không với nghiệp xấu ác.
Được cảm ơn bởi: KMD
TL: 5. THIỀN ÐỊNH
Cảm ơn cháu đã chia sẻ những gì đã xảy ra với bà và những ý nghĩ của cháu.Tự tin chiến thắng đã viết: 11:56, 22/11/24Sau khi chết cháu sẽ theo Thánh đi làm việc những việc Thánh giao ạ. Như là dọn dẹp, dẫn linh hồn, hướng dẫn, chăm sóc.... nhiều việc lắm chú.KMD đã viết: 11:43, 22/11/24Sau khi gặp bà rồi, cháu có ý định sau này cháu sẽ về đâu không?Tự tin chiến thắng đã viết: 08:35, 22/11/24 Cháu nhờ Thánh dẫn đi kiếm bà rồi ạ.
Nhà cháu thờ Thánh ạ. Có thờ Phật luôn. Cháu từ nhỏ đã thờ Thánh rồi, do Thánh nói cháu là con ngài cháu đối xử với Thánh như cha cháu vậy nhưng tôn trọng bậc cao như thời phong kiến, tuyệt đối hành lễ, tôn trọng mọi quyết định của ngài không có kiểu cha con đùa giỡn như hiện nay.
Giống vậy. Ngài dẫn đi.
https://m.youtube.com/watch?v=njMG04xVGoY
Bà không có về bên Phật bà lên cõi trời rồi. Bà kêu em đừng kiếm bà làm phiền bà vì bà còn phải đi chơi với bạn bè của bàBà em khỏe mạnh lắm, không bệnh tật. Nói thiệt cho dù lên cõi trời thì cũng đủ bệnh của trần gian trước lúc chết, chỉ khi nào là người có tu học thì bệnh tật sẽ được biến mất. Cháu thấy bà khỏe mạnh là mừng rồi, bà ở trển giàu lắm ạ. Ăn uống, đi chơi chỉ có hai việc này thôi
lên rồi cũng chả thèm báo mộng cho con cháu chỉ biết ham chơi
con cháu thì chả đứa nào được bà báo mộng sợ bà bị đày xuống địa ngục đứa nào cũng sáng tối tụng kinh rồi phóng sinh hồi hướng cho bà.
Cõi Phật muốn lên khó lắm. Lên cõi trời không bệnh tật là con cháu yên lòng rồi.
Cháu chọn theo Thánh nhưng vẫn học Phật ạ.
Cha Thánh của cháu cũng học Phật.
Cháu không đủ tư cách theo Phật đâu.
Phải giữ 10 giới mới mong được lên ở với Phật. Cháu còn phải nuôi cha mẹ, làm nhiều công việc lắm ạ. Cháu cũng không đủ tư cách để lên cõi trời quá cao , họ cũng phải theo đuổi được 10 giới, họ suốt ngày sẽ đi chơi, được hưởng thụ không lo không nghỉ, mọi thứ đều tốt, chơi suốt ngày luôn ạ chỗ họ ở hạnh phúc lắm, bà cháu ở đó rồi không có quan tâm đến con cháu nữa. Còn cõi trời bình bình thì vẫn còn bệnh tật và công việc nhiều phải làm và vẫn xài tiền, sống phụ thuộc phước đức của bản thân và con cháu của họ ở trần giang cúng kiếng và con cháu họ phải nói không với nghiệp xấu ác.
Những điều cháu kể làm chú nhớ tới Nhân Quả và Nghiệp, Thập Pháp Giới và những bài giảng của các Hòa Thượng.
Ý nghiệp quá quan trọng với chúng ta. Sống, chết rồi bắt đầu cuộc sống mới cũng đều do nó điều khiển.
Cuối tuần vui vẻ nhen cháu.

Được cảm ơn bởi: Tự tin chiến thắng