I. Tử Vi
Tử Vi là khu vực trung ương có hình tròn, vây quanh Thiên Cực, cách một góc khoảng 40 độ, là tượng trưng cho Thiên Cung. Tử là màu tía, màu của huyền bí, kỳ diệu, Vi là cây hoa, Viên là khu tường vây. Đây là nơi ở của Thiên Hoàng Thượng đế, hoặc Trung thiên Bắc Cực Tử Vi đại đế (ông Bắc đẩu), chuyên về Sinh mạng con người. Có lẽ vì thế mà cung cấm các vị Hoàng đế đều gọi là Tử cấm thành, dù nó không có màu tím.
Trong Tử Vi viên có trên 160 sao, chia thành gần 30 chòm và một số sao độc lập. Hình ảnh của cả một Hoàng cung hiện ra, với đủ các thành tố: Hoàng tộc (Đế, Thái tử, Hậu cung), người hầu hạ (Ngự nữ, Thượng tể), quan lại (Thượng thư, Tam công, Tướng quốc(2)), lực lượng bảo vệ (Thượng vệ, thiếu vệ), các cơ quan phục vụ Triều đình (Đại lý - Tòa án, Nội trù - bếp, Nhà lao, nhà Khách, giường…).
Dưới đây là danh sách các chòm sao và sao riêng trong vòng Tử Vi, theo thư tịch đời Thanh, 1744, con số trong ngoặc là số sao của chòm. Bốn chòm quan trọng nhất thì các ngôi sao đều có tên riêng, các chòm khác thì sao chỉ đánh số thứ tự (nhất, nhị, tam…) Một số ngôi tuy ở gần các chòm nhưng không thuộc về chòm đó, được đánh thứ tự riêng.
Các Tiểu quan tinh trong Cung Tử Vi
1. Bắc Cực (5 sao Thuộc chòm Ursa Minor – Tiểu Hùng)
i. Thái tử sao g
ii. Đế sao z
iii. Thứ tử sao e
iv. Hậu cung sao d - Yildun
v. Thiên cực sao a - Polaris
2. Tứ phụ (4 sao)
3. Câu Trần (6 sao)
a. Thiên Hoàng Đại đế
4. Thiên Trụ (5 sao)
5. Ngự Nữ (4 sao)
b. Nữ sử
c. Trụ sử
6. Thượng Thư (5 sao)
7. Thiên Sàng (6 sao)
8. Đại Lý (2 sao)
9. Âm Đức (2 sao)
10. Lục Giáp (6 sao)
11. Ngũ Đế Nội Tọa (5 sao)
12. Hoa Cái (7 sao)
13. Cống (9 sao)
14. Tử Vi Tả viên (8 sao), gồm
i. Tả Xu
ii. Thượng tể
iii. Thiếu tể
iv. Thượng bật
v. Thiếu bật
vi. Thượng vệ
vii. Thiếu vệ
viii. Thiếu thừa
15. Tử Vi Hữu viên (7 sao)
i. Hữu xu
ii. Thiếu úy
iii. Thượng phụ
iv. Thiếu phụ
v. Thượng vệ
vi. Thiếu vệ
vii. Thượng thừa
d. Thiên Ất
e. Thái Ất
16. Nội Trù (2 sao)
17. Bắc Đẩu (7 sao - thuộc chòm Ursa Major – Đại Hùng)
i. Thiên xu sao a - Dubh
ii. Thiên toàn sao b -Merak
iii.Thiên cơ sao g - Phecda
iv. Thiên quyền sao d - Megrez
v. Ngọc hoành sao e - Alioth
vi. Khai dương sao z - Mizar
vii. Dao quang sao h - Alkaid
f. Phụ tinh: cạnh Khai Dương - Alcor
18. Thiên Thương (3 sao)
h. Huyền qua
19. Tam Công (3 sao)
k. Tướng quốc
20. Thiên Lý (4 sao)
m. Thái Dương thủ
n. Thái tôn
21. Thiên Lao (6 sao)
22. Thế (4 sao)
23. Văn Xương (6 sao)
24. Nội Cấp (6 sao)
25. Tam Sư (3 sao)
26. Bát Cốc (8 sao)
27. Phó Xá (9 sao)
28. Thiên Trù (6 sao)
29. Thiên bồi (5 sao)
Nhìn tổng thể Cung Tử Vi, có thể thấy đó giống như một khu vực Thiên cung của Thượng đế. Hai bên trái phải là hai bức tường vòng Tả hữu Tử Vi viên, do các vị thiên quan tối cao như Tể, Phụ, những thiên thần Vệ, Thừa, Úy. Cửa phía trước được bảo vệ bởi Bắc Đẩu Thất tinh, phía sau là khu để báu vật. Giữa Tòa cung đó là Thiên Cực có 4 ngôi sao canh gác, liền trước là ngôi bản mệnh Hoàng gia: Vua ở giữa hai con là Thái tử và Thứ tử, tiếp đến là Hậu cung. Thiên Hoàng Thượng đế ngự ở giữa các lớp màn trướng, trước có Ngự nữ, Nữ sử đứng hầu, phía sau là 6 vị thần tướng bảo vệ, một bên là chỗ của Ngũ Đế (3), bên kia là 5 vị Thượng thư chầu. Trong cung đó có Âm đức, có Thiên lý tượng trưng có Uy đức và Quy luật của trời.
Bên ngoài hai bức tường là các khu hỗ trợ: nơi xử án (Thiên lý), nơi học tập (Văn Xương), nhà bếp (Thiên trù), kho lương thực (Bát cốc), nhà giam (Thiên lao), nhà khách (Phó xá), phù trợ (Thiên bồi),…, sát ngoài vòng cung là nơi các Đại thần và Tướng quốc chầu, bên kia là Thái thủ và Thái tôn canh giữ.
Chòm Bắc Đẩu Thất tinh (17) là nơi rất quan trọng với con người, án ngữ đường vào Thiên Cung. Không nên dùng chữ Đại Hùng tinh cho Bắc đẩu, bởi chòm Đại hùng (Great Bear - Ursa Major) không chỉ có 7 ngôi mà còn nhiều ngôi nữa. Trong 7 ngôi của Bắc Đẩu, thì sao Thiên quyền ở chính giữa là đại diện cho Bản mệnh con người. Vì thế khi cúng sao xin mệnh thì ngọn đèn ở vị trí sao Thiên quyền tượng trưng cho mạng sống. Ngôi sao sát cạnh sao Khai Dương không thuộc Bắc Đẩu, nên gọi là Phụ tinh.
Trên thực tế, ngay các nhà thiên văn cổ đại cũng không hoàn toàn thống nhất với nhau về các chòm sao. Bản đồ Đôn Hoàng từ rất sớm nên có khác bản đồ sau này; chẳng hạn chòm Thiên Hoàng là 4 ngôi, trong khi bản đồ sau Thiên Hoàng là 1 ngôi nằm giữa chòm Câu Trần; không có Ngự Nữ, hoặc Tả Đàn chỉ có 7 ngôi….
(Còn tiếp)